دانشمندان متوجه گیاهی شدهاند که هیچ ارتباطی با شاهدانه ندارد؛ اما میتواند میزان بسیار زیادی کانابینوئید تولید کند. کانابینوئید همان ترکیبی است که باعث ایجاد آثار مخدر مختلف حشیش و ماریجوانا میشود. این گیاه چتر پشمی نام دارد و البته میتوان از آن برای مصارف دارویی نیز بهره گرفت.
گیاه چتر پشمی در پزشکی بسیار مفید خواهد بود
چتر پشمی یا Helichrysum umbraculigerum یک گیاه از خانواده گل مینا و بومی آفریقای جنوبی است. این گیاه بویی همچون ادویه کاری دارد و در داستانهای تاریخی محلی نیز بهنقش آن در مسموم کردن افراد در مراسمهای مختلف اشاره شده است. البته چندین دهه پیش نیز برخی مطالعات به احتمال وجود ترکیبات کانابینوئید در این گیاه اشاره کردند، اما هرگز ساختار آن مورد موشکافی دقیق قرار نگرفته بود.
بررسی جدید نشان داد که بیش از ۴۰ کانابینوئید مختلف در برگ چتر پشمی وجود دارد. برای مقایسه باید گفت که این میزان در شاهدانه بهبیش از ۱۰۰ مورد میرسد. هرچند کانابینوئیدهای موجود در شاهدانه در گلهای این گیاه قرار دارند و همین نیز سبب میشود که کشت آن با هزینههای زیادی از نظر اقتصادی و همچنین هزینه برای محیطزیست همراه شود.
هرچند چتر پشمی گیاهی با رشد سریع است و از نظر اقتصادی میتواند فوقالعاده بهصرفه باشد. همچنین اگرچه در ترکیبات این گیاه بومی آفریقا THC یا CBD (دو مورد از معروفرین کانابینوئیدهای شاهدانه) دیده نمیشوند، ولی میتواند مقدار بسیار زیادی CBG تولید کند. کانابینوئید یاد شده میتواند در درمان بیماریهای عصبی، سرطان روده و موارد مهم دیگر مفید واقع شود.
پیشتر نیز دانشمندان میدانستند که کانابینوئیدها میتوانند در درمان بسیاری از بیماریها نقش مفیدی ایفا کنند؛ اما تاثیرات روانگردان THC برای بسیاری از بیماران ناخوشایند بود و از انتخاب کردن این روش درمانی اجتناب میکردند. حالا پزشکان قادر خواهند بود کانابینوئیدهای دارویی را بدون هزینه چندان زیاد برای بیماران استفاده کنند. همچنین در گذشته برخی پزشکان نگران بودند که آثار روانگردان THC در روند درمانی اختلال ایجاد کند
پژوهشگران تیم مربوطه خود را در این مرحله متوقف نکرده و دو هدف مهم را پیش رو قرار دادند. اول از همه اینکه آنها آنزیمهای ایجاد کننده ترکیبات دارویی را شناسایی کردند و توانستند دقیقا همان ترکیبات را در محیط آزمایشگاهی ایجاد کنند. ایجاد این ترکیبات در مقیاس گسترده میتواند هدف اول باشد. مورد دوم اینکه آنها متوجه شدند گیاه چتر پشمی تنها ۶ کانابینوئید مشترک با شاهدانه دارد و باقی موارد کاملا جدید هستند.
آنها مشتاقانه میخواهند بیش از ۳۰ ترکیب جدید این گیاه را بررسی کرده و خواص دارویی احتمالی آنها را شناسایی کنند. جالب اینجاست که دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چرا گیاهان کانابینوئید تولید میکنند. برخی گمان میکنند که این ترکیبات همچون مکانیزمی دفاعی مهاجمان را منصرف میکند و برخی دیگر نیز آنها را همچون ضدآفتابی طبیعی برای محافظت از گیاه در برابر پرتوهای فرابنفش خورشید میدانند.
شاهدانه و چتر پشمی از نظر ژنتیکی دو گیاه کاملا متفاوت هستند. اینکه این دو گیاه در طول فرآیند تکامل توانایی تولید کانابینوئید را پیدا کردهاند، از اهمیت کارکردهای زیستمحیطی این ترکیبات حکایت دارد. با همه اینها بررسیهای بیشتری برای شناسایی دقیقتر ترکیبات و خواص کانابینوئیدهای موجود در گیاه بومی آفریقا و پروش گسترده آن نیاز است.
۲۲۷۲۲۷
