همه‌چیز درباره ROG Xbox Ally؛ ترکیب قدرت ویندوز و ایکس‌باکس برای گیمینگ دستی
همه‌چیز درباره ROG Xbox Ally؛ ترکیب قدرت ویندوز و ایکس‌باکس برای گیمینگ دستی
با عرضه Steam Deck در سه سال پیش (۲۰۲۲ میلادی)، نیاز به واکنش مایکروسافت به این سیستم‌عامل بیش از پیش احساس شد. در همین راستا، این شرکت طی سال‌های اخیر به‌طور مداوم برنامه Xbox و Game Bar را در ویندوز بهینه‌سازی کرده است. با این حال، به نظر می‌رسید یک بازنگری اساسی در ساختار ویندوز ضروری باشد؛ تغییری که اکنون شاهد نخستین نشانه‌های آن هستیم.
روآن سونز، معاون رئیس بخش دستگاه‌های بازی و اکوسیستم ایکس‌باکس، در گفت‌وگویی با The Verge اعلام کرد: «در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌ایم و این دستگاه‌ها در واقع نتیجه تلاش تیم‌هایی هستند که اکنون با اشتیاق در حال ارائه این تجربه نو به بازیکنان هستند.»
اخیرا مایکروسافت نسخه نمایشی از این تجربه جدید را به نمایش گذاشت. هرچند نسخه ارائه‌شده مجازی بود و امکان آزمایش کامل آن هنوز فراهم نشده، اما همه‌چیز با ورود مستقیم کاربر به تجربه تمام‌صفحه ایکس‌باکس آغاز می‌شود؛ جایی که تمرکز اصلی بر برنامه Xbox و نوار بازی است. این رابط جدید همچنین به‌عنوان لانچری جامع برای اجرای تمامی بازی‌های رایانه‌ای – حتی عناوین Steam – طراحی شده است.
جیسون بومونت، معاون رئیس بخش تجربه کاربری ایکس‌باکس، در این‌باره می‌گوید: «ما افرادی را به کار گرفتیم که بیش از بیست سال روی سیستم‌عامل ایکس‌باکس فعالیت داشته‌اند تا ظاهر ویندوز را متناسب با فرم‌فکتور جدید طراحی کنند. این همکاری موجب توسعه مجموعه‌ای از قابلیت‌های نوین شده است.»
تجربه تمام‌صفحه ایکس‌باکس، در واقع نسخه‌ای فشرده‌شده از برنامه Xbox است که کنترل کامل رابط کاربری دستگاه‌های ROG Xbox Ally را بر عهده می‌گیرد. در این حالت، دسکتاپ و نوار وظیفه سنتی ویندوز به‌طور کامل غیرفعال می‌شود. بومونت تأکید می‌کند: «در این حالت، بسیاری از عناصر ویندوزی – نظیر تصویر زمینه، نوار وظیفه و پردازش‌هایی که مخصوص بهره‌وری طراحی شده‌اند – بارگذاری نمی‌شوند.»
با این حال، کاربران همچنان می‌توانند از این حالت خارج شده و نسخه کامل دسکتاپ ویندوز را اجرا کنند، اگرچه این بخش به‌صورت پیش‌فرض پنهان خواهد بود. سونز خاطرنشان می‌کند: «ما بسیاری از اعلان‌ها و پنجره‌های مزاحم را حذف کرده‌ایم و همچنان با دریافت بازخورد کاربران، به بهبود مداوم این تجربه ادامه خواهیم داد.»
در نسخه جدید، برنامه Xbox کتابخانه‌ای جامع از تمام بازی‌های کاربر را نمایش می‌دهد؛ از جمله بازی‌های Steam، فروشگاه‌های شخص ثالث، Game Pass و Xbox Play Anywhere. در کنار آن، نوار بازی (Game Bar) نیز تحولات مهمی را تجربه کرده است.
بریانا پاتوین، مدیر ارشد مهندسی نرم‌افزار در ایکس‌باکس، می‌گوید: «در یک سال گذشته پیشرفت‌های زیادی در گیم بار ایجاد کرده‌ایم تا آن را با این دستگاه‌های جدید هم‌راستا کنیم.»
با فشردن کوتاه دکمه ایکس‌باکس، نوار بازی فعال می‌شود و کاربر می‌تواند به تنظیماتی نظیر وای‌فای، بلوتوث، مرکز فرمان ایسوس و حتی ابزار هوشمند Gaming Copilot دسترسی داشته باشد. نگه‌داشتن طولانی این دکمه نیز امکان جابه‌جایی آسان بین برنامه‌ها را با رابطی مشابه alt+tab فراهم می‌کند.
به گفته پاتوین، این تغییرات صرفاً ظاهری نیستند. وی اظهار می‌دارد: «برخی از تست‌های اولیه ما نشان می‌دهند که با غیرفعال‌سازی برخی مؤلفه‌های ویندوز در این حالت، حدود دو گیگابایت از حافظه سیستم آزاد می‌شود.»
این بهینه‌سازی‌ها در راستای بهبود عملکرد ویندوز روی دستگاه‌های دستی انجام شده‌اند. با این حال، یکی از چالش‌های اصلی در این حوزه، مصرف باتری در حالت خواب است. پاتوین در این خصوص توضیح می‌دهد: «در صورتی که دستگاه در حالت تمام‌صفحه راه‌اندازی شده و سپس وارد حالت خواب شود، تنها یک‌سوم انرژی حالت دسکتاپ مصرف خواهد شد.»
مایکروسافت همچنین در حال بهبود صفحه قفل ویندوز است تا کاربران بتوانند از طریق کنترلر و رمز پین، وارد حساب کاربری خود شوند.
علاوه بر آن، برنامه Xbox اکنون به‌عنوان لانچری برای تمام بازی‌های رایانه‌ای عمل می‌کند و کاربران همچنان می‌توانند با سایر برنامه‌های ویندوز و لانچرهای دیگر تعامل داشته باشند. سونز تأکید می‌کند که همکاری نزدیکی با فروشگاه‌های اصلی نظیر Steam و Epic Games Store در جریان است تا تجربه‌ی تمام‌صفحه برای همه بهینه شود.
او همچنین افزود: «کتابخانه تجمیع‌شده بازی‌ها در برنامه Xbox به‌زودی برای تمامی رایانه‌های دارای ویندوز ۱۱ در دسترس خواهد بود.»
مایکروسافت همچنین در حال توسعه نسخه مخصوص خود از برنامه تأییدیه‌ی Steam Deck شرکت Valve است؛ ابزاری که نشان می‌دهد کدام بازی‌ها برای اجرا روی کنسول‌های دستی مانند Xbox Ally و Xbox Ally X بهینه شده‌اند. با استفاده از Xbox Cloud Gaming یا قابلیت Remote Play، کاربران می‌توانند به کتابخانه کامل کنسول خود نیز دسترسی پیدا کنند؛ هرچند اجرای محلی بازی‌ها تنها در صورتی ممکن است که نسخه رایانه‌ای آن‌ها در دسترس باشد یا بخشی از Xbox Play Anywhere باشند.
نکته قابل توجه این است که بهره‌مندی از این قابلیت‌ها مستلزم خرید دستگاه جدید نیست. به گفته سونز: «تجربه تمام‌صفحه ایکس‌باکس ابتدا برای دستگاه‌های ROG Xbox Ally و ROG Xbox Ally X عرضه خواهد شد. سپس این قابلیت‌ها به‌روزرسانی شده و برای دستگاه‌های کنونی موجود در بازار نیز ارائه می‌شود.» او ادامه داد: «تجربه‌های مشابه از سال آینده برای سایر کنسول‌های دستی مبتنی بر ویندوز نیز در دسترس قرار خواهد گرفت.»
در نهایت، باید به این نکته اشاره کرد که شرکت والو (Valve) نیز پشتیبانی از SteamOS در ROG Ally را آغاز کرده است. بنابراین به‌زودی امکان مقایسه عملکرد سیستم‌عامل‌های مایکروسافت و والو روی یک سخت‌افزار مشابه فراهم می‌شود. هرچند هنوز مشخص نیست آیا تلاش‌های مایکروسافت می‌تواند سازندگان دیگر مانند لنوو را از گرایش به SteamOS باز دارد یا خیر، اما به‌وضوح رقابتی جدی میان ویندوز و لینوکس برای آینده رایانه‌های دستی در حال شکل‌گیری است.
