حماسه میانستارهای؛ کاوشگرهای وویجر چگونه مرزهای کاوش فضا را درنوردیدهاند؟
حماسه میانستارهای؛ کاوشگرهای وویجر چگونه مرزهای کاوش فضا را درنوردیدهاند؟
با وجود قدمت چند هزار سالهی چشم دوختن بشر به ستارهها و چند دهه پرتاب کاوشگر برای اکتشاف در جهان اطراف، تنها دو فضاپیمای حامل ابزار توانستهاند از حباب فضایی اطراف خورشید ما بگریزند. دوقلوهای وویجر در سال ۱۹۷۷ درجریان یک تور حماسی برای بازدید از سیارههای خارجی منظومه شمسی پرتاب شدند. هر دو کاوشگر از مشتری و زحل عبور کردند؛ اما وویجر ۲ بازدید از اورانوس و نپتون را نیز در برنامهی خود داشت.دو کاوشگر وویجر از آن زمان تاکنون به سمت بیرون منظومه شمسی حرکت کردند و تعداد زیادی از ابزارهایشان با وجود چالشهایی مثل فناوری قدیمی و کاهش منابع تغذیه به مشاهدات خود ادامه دادند. در ۱۶ دسامبر ۲۰۰۴، وویجر ۱ به منطقهی شوک پایانی رسید که آغازی بر انتقال چندسالهی آن به فضای میانستارهای بود. وویجر ۲ در سال ۲۰۰۷ از این منطقه عبور کرد. در سالهای بعد، این فضاپیماها تنها وسیلهی بشر برای چشیدن طعم فضای خارج از حباب خورشید بودند؛ منطقهای که دانشمندان آن را هلیوسفر مینامند. مراو اوفر، فیزیکدان دانشگاه بوستون میگوید: «اکنون میدانیم که چقدر اطلاعات کمی دربارهی هلیوسفر داریم. این فضا بسیار پیچیدهتر و پویاتر از آن چیزی است که تصور میکردیم.»آنچه دانشمندان میدانند، از این قرار است: ما زمینیها ممکن است خورشید را صرفا به عنوان یک توپ نورانی فشرده و دوردست در نظر بگیریم؛ زیرا جو زمین از ما در برابر بدترین خطرهای این ستاره محافظت میکند؛ اما در حقیقت خورشید تودهای متلاطم از پلاسما و مغناطیس است که پرتوهای آن تا میلیاردها کیلومتر به شکل باد خورشیدی یا جریان ثابتی از پلاسمای باردار که از خورشید جاری میشود، گسترش مییابد.میدان مغناطیسی خورشید با باد خورشیدی حرکت میکند و همچنین بر فضای بین سیارهها تأثیر میگذارد. هلیوسفر در واکنش به تغییرات در سطوح فعالیت خورشید در طول یک چرخه ۱۱ ساله رشد میکند و کوچک میشود. جیمی رانکین، فیزیکدان دانشگاه پرینستون و معاون پروژه وویجر میگوید:برآمدگیهای چشمگیر ۱۱ ساله، بیشینه و کمینهها، قعرها و قلهها را در کل هلیوسفر میبینید. هر کدام از اندازهگیریهای ما تا به امروز تا زمان عبور وویجرها از هلیوسفر، در تمام لایههای مختلف خورشید فیلتر شدهاند.
