تعطیلی ۲۰ روزه آسمان ایران ۹۶۰۰ میلیارد تومان خسارت وارد کرده است

تعلیق کامل پروازهای تجاری بر فراز ایران از ۲۴ خرداد تا ۱۳ تیر ۱۴۰۴، که به مدت ۲۰ روز به طول انجامید، خسارتی بالغ بر ۹۶۰۰ میلیارد تومان به اقتصاد کشور تحمیل کرد و ضعف‌های ساختاری در دو صنعت کلیدی هوانوردی و گردشگری را آشکار ساخت.

بر اساس یک گزارش تحلیلی که پیوست منتشر کرده، این وقفه بی‌سابقه که منجر به توقف کامل درآمدهای حاصل از فروش بلیت و خدمات فرودگاهی شد، روزانه ۴۸۰ میلیارد تومان ضرر مستقیم به صنعت هوایی وارد کرد. این شوک نقدینگی، شرکت‌های هواپیمایی را که فاقد مکانیسم‌های پوشش ریسک مالی بودند، در تأمین هزینه‌های ثابت خود مانند حقوق، سوخت و نگهداری با بحران جدی مواجه ساخت.

لغو بیش از ۵۰۰ پرواز روزانه، علاوه بر توقف ترافیک مسافر و بار، زنجیره تأمین قطعات یدکی و قراردادهای سوخت را مختل کرد. این امر به تأخیر در تعمیر و نگهداری ناوگان و افزایش هزینه‌های اضطراری منجر شد. در این میان، شرکت‌های خدمات فرودگاهی (Ground Handling) با کاهش ۷۰ درصدی درآمد روبرو شدند که به تعدیل ۲۰ تا ۳۰ درصدی نیروی انسانی متخصص در این بخش انجامید؛ رخدادی که کیفیت خدمات در آینده را تهدید می‌کند.

همچنین تغییر مسیر پروازهای عبوری و استفاده از مسیرهای جایگزین، هزینه سوخت را برای شرکت‌ها بین ۱۰ تا ۱۳ درصد افزایش داد.

صنعت گردشگری نیز از این بحران در امان نماند. وابستگی شدید به بازارهای خارجی و ناتوانی در بازپرداخت هزینه بلیت‌ها، نقدینگی آژانس‌های مسافرتی را تا ۸۵ درصد کاهش داد و این صنعت را به «مرحله مرگ اقتصادی» نزدیک کرد.

در این یادداشت پیوست که امیررضا اعتمادی، عضو اتاق بازرگانی ایران نوشته همچنین، به تأخیرهای طولانی در بازپرداخت هزینه بلیت به مسافران اشاره شده که در مواردی به بیش از ۳۰ روز رسیده و اعتماد عمومی به شرکت‌های هواپیمایی را به‌شدت تضعیف کرده است.

کارشناسان معتقدند این بحران، بیش از هر چیز یک هشدار جدی برای سیاست‌گذاران بود تا با مدیریت هوشمندانه، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انسانی و مالی و تنوع‌بخشی به منابع درآمدی، پایه‌های اقتصاد این دو صنعت حیاتی را برای مقابله با شوک‌های احتمالی آینده مستحکم سازند.