بهترین زمان برای مشاهده بارش شهابی شلیاقی در اردیبهشت ۱۴۰۴

بارش شهابی شلیاقی از ۲۷ فروردین تا ۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۱۶ تا ۲۵ آوریل ۲۰۲۵) فعال است و در روز ۲ اردیبهشت (۲۲ آوریل) به اوج خود می‌رسد.

به‌گزارش اسپیس‌دات‌کام، در زمان اوج بارش شهابی، زمین از متراکم‌ترین بخش از جریان بقایای به‌جا‌مانده از دنباله‌دار تاچر (Thatcher) عبور می‌کند. همین امر باعث می‌شود که بالاترین شانس برای تماشای نمایشی جذاب از شهاب‌ها وجود داشته باشد.

امسال، بهترین زمان برای تماشای بارش شهابی شلیاقی، در ساعات پیش از طلوع آفتاب حدود ساعت ۳ یا ۴ بامداد به وقت محلی خواهد بود. در این زمان، آسمان تاریک‌ترین حالت خود را دارد و نقطه‌ی تابشی یا جایی که به نظر می‌رسد شهاب‌ها از آن سرچشمه می‌گیرند، به بالاترین حد خود در آسمان می‌رسد. هرچه این نقطه بالاتر بیاید، احتمال مشاهده‌ی تعداد بیشتری شهاب نیز افزایش می‌یابد. به یاد داشته باشید که به‌طور مستقیم به نقطه‌ی تابشی نگاه نکنید، بلکه کمی اطراف آن را زیر نظر داشته باشید تا دنباله‌دارهای بلندتر و درخشان‌تر را بهتر ببینید.

اگرچه شهاب‌های شلیاقی از اواخر شب هم قابل مشاهده‌اند، بارش‌های شهابی معمولاً بعد از نیمه‌شب شهاب‌های بیشتری تولید می‌کنند؛ زیرا در این زمان، سیاره زمین از میان جریانی از بقایای به‌جامانده از دنباله‌دار می‌گذرد که در مورد شلیاقی‌ها، این جسم دنباله‌دار، تاچر است.

earthsky.org

قبل از نیمه‌شب، سمتی از زمین که در آن قرار دارید، پشت به مسیر حرکت زمین در مدارش به دور خورشید است؛ بدین معنی که در «لبه‌ی پشتی» حرکت زمین در فضا هستید. اما پس از نیمه‌شب، موقعیت شما به سمت «لبه‌ی جلویی» منتقل می‌شود و آنگاه مستقیم روبه‌روی جریان ذرات باقی‌مانده از دنباله‌دار قرار می‌گیرید و بنابراین، شهاب‌های بیشتری را مشاهده خواهید کرد. مثل زمانی که در حال رانندگی در باران شدید هستید، قطرات باران بیشتر به شیشه‌ی جلویی خودرو برخورد می‌کنند تا شیشه‌ی عقب.

بیشتر بارش‌های شهابی حاصل گذر زمین از میان بقایای به‌جا‌مانده از یک دنباله‌دار هستند. در مورد بارش شهابی شلیاقی، این بقایا از دنباله‌داری به نام تاچر (Comet Thatcher) منشأ می‌گیرند. این دنباله‌دار در تاریخ ۵ آوریل ۱۸۶۱ توسط آلفرد ئی. تاچر از شهر نیویورک کشف شد و نام رسمی آن C/1861 G1 (Thatcher) است.

عکاس: Bob King

مدار دنباله‌دار تاچر به گونه‌ای است که حدود ۴۱۵ سال طول می‌کشد تا یک دور کامل به‌دور خورشید بزند. مسیر آن باعث می‌شود گاهی به مدار زمین نزدیک و سپس تا فاصله‌ای حدود ۱۱۰ واحد نجومی (AU) از خورشید دور شود؛ یعنی ۱۱۰ برابر فاصله‌ی زمین تا خورشید.

در حال حاضر، دنباله‌دار تاچر همچنان در مسیر دورشدن از خورشید قرار دارد و پیش‌بینی می‌شود که در حدود سال ۲۰۷۰ به دورترین نقطه‌ی خود برسد. پس از آن، بازگشت خود به سوی خورشید را آغاز خواهد کرد و در نهایت، گذر بعدی‌اش از نزدیکی خورشید در حدود سال ۲۲۸۳ رخ خواهد داد. اگرچه خود دنباله‌دار قرن‌ها یک‌بار ظاهر می‌شود، ردپای آن، یعنی بارش شهابی شلیاقی، هر سال در ماه آوریل (فروردین و اردیبهشت) در آسمان دیده می‌شود و تماشاگران را به وجد می‌آورد.