با ورود به سال ۱۴۰۱، قیمت جدید محصولات مختلف صنعت خودروسازی اعلام شد و شاهد افزایش قیمتهایی بودیم که سروصدای زیادی به پا کردند؛ اما صنعتی که کمتر به آن توجه شد و افزایش قیمتهایش از نظر آماری حتی چشمگیرتر بودند، صنعت موتور سیکلت بود. موتورهای CG125 طرح هوندا که در ماههای اولیه سال گذشته با قیمتهایی در حدود یا کمتر از ۳۰ میلیون تومان قابل خریداری بودند، هماکنون بهطور تقریبی ده میلیون تومان افزایش قیمت داشتهاند و به حدود ۴۰ میلیون تومان رسیدهاند. با سر زدن به وبسایت رسمی کویر موتور مشاهده میشود که قیمت موتورهای طرح CG 125 این شرکت از ۳۷ میلیون تومان آغاز شده و به ۴۱ میلیون تومان نیز میرسد، ارقامی که از افزایش ۲۷ درصدی در طی کمتر از دوماه حکایت میکنند.
در تیرماه ۱۴۰۰، قیمت موتور سیکلت طرح CG 125 با حجم ۱۲۵ سیسی شرکت کویر، بهتقریب ۳۰ میلیون تومان بوده و در اردیبهشت ۱۴۰۱، همین مدل با قیمتی حدود ۳۸ میلیون تومان به فروش میرسد. در مدلهای ۱۵۰ و ۲۰۰ سیسی نیز شاهد افزایش قیمتی ۶ تا ۸ میلیون تومانی بودهایم. اگر بخواهیم آن را به زبانی دیگر بیان کنیم، شاهد افزایش قیمتی بهتقریب ۲۷ درصدی بودهایم. نکته جالب اینجاست که این افزایش قیمتها برای موتوری اتفاق افتاده تکنولوژی آن مربوط به ۴۰ سال قبل است و پیشرانه آن در برخی موارد از چین وارد میشود.
علت این گرانی را میتوان موارد مختلفی دانست. قطعا فراز و نشیبهای قیمت دلار روی این مسئله اثرگذار بودهاند، اما مسئلهی دیگری وجود دارد که رد پای تأثیرش روی این تغییرات قیمت بیشتر دیده میشود و با نگاه به آمار میتوانیم بهتر آن را درک کنیم. در سال ۹۶، درصد استفاده از موتور سیکلت در مناطق شهری ۱۶.۱ بوده که تا سال ۹۹ به ۱۲.۷ درصد کاهش پیدا کرده. همچنین در مناطق روستایی که استفاده از موتور سیکلت بیشتر است نیز شاهد این کاهش بودهایم: در همان بازه زمانی از ۲۹.۸ درصد به ۲۴.۷. آن هم در حالی که استفاده از خودرو هم در مناطق شهری و هم در مناطق روستایی ۳ تا ۴ درصد افزایش داشتهاند.
این مسئله بیانگر این است که بازار موتور سیکلت در سالهای اخیر رکود را بیشتر و بیشتر تجربه کرده. راه حلی که شرکتها برای این دشواری پیدا کردهاند، شوک دادن به بازار با افزایشهای قیمتی اینچنینی است. حال باید در نظر بگیریم که افزایش قیمت، خود میتواند باعث شود بخشی از قشر جامعه که توانایی خرید محدودی دارند، از خرید موتور سیکلت نو فاصله بگیرند. اثر متقابل این دو موضوع بر یکدیگر است که این گرانی را بهوجود آورده.
مسئلهی بعدی که موجب افزایش این قیمت شده، فرا رسیدن فصل گرما و بیشتر شدن متقاضیان خرید موتور سیکلت است.
این در حالی است که با قیمت کنونی موتور سیکلت طرح CG 125 در سال ۹۶ میشد یک دستگاه پراید نو یا ال نود مدل ۸۸ تا ۹۰ خرید و قیمت این موتورها در آن زمان، بین ۲ تا ۳ میلیون تومان بود. در نتیجه طی این ۵ سال شاهد افزایش قیمتی بیش از ده برابر بودهایم و به همین علت، موتور سیکلت از کالاهای لوکس محسوب میشود. جالب اینجاست که افزایش قیمت خودروهای داخلی از این مقدار بسیار کمتر بوده و سروصدای بیشتری را به پا کرده است. قیمت تمام شده این موتورها زمانی که برچسب قیمتی ۲۴ میلیون تومانی داشتند، ۱۲ میلیون تومان بوده و حتی آن زمان هم سود چشمگیری را برای تولید کنندگان داشته.
این افزایش قیمت تنها مرتبط با موتورهای داخلی نیست و هزینهی خرید موتورهای خارجی نیز بسیار زیاد شده. برای مثال، هوندا کلیک ۱۵۰ که مرداد ۱۴۰۰ قیمتی معادل ۷۹ میلیون تومان داشت، هماکنون با برچسب ۱۰۰ میلیون تومانی فروخته میشود. جالب اینجاست که این موتور در اسفند نیز جهشی قیمتی به مقدار ۱۰ میلیون تومان داشته و در اردیبهشت ۱۴۰۱ نیز دوباره به همان مقدار گران شده. کویر T2 تریل نیز افزایش قیمتی ۱۷ میلیون تومانی داشته. قیمت موتور سیکلت بنلی ۳۰۰ دو سیلندر نیز به قیمت خودروهای سایپا نزدیک و ۱۵۵ میلیون تومان قیمتگذاری شده است.
آرام گرفتن بازار موتور سیکلت به موارد مختلفی از جمله تحت نظر بودن قیمتها و سودهای شرکتی بستگی دارد. همچنین این بازار وابستگی شدیدی به بازار خودرو دارد و تا زمانی که صنعت خودرو دچار افزایشهای قیمتی عجیب باشد، نمیتوان از صنعت موتورسازی انتظار متفاوتی داشت. با منطقیتر شدن و کاهش قیمت خودروها میتوانیم این انتظار را داشته باشیم که موتورهای داخل کشور هم کاهش قیمت پیدا کنند. اگر شرایط کنونی ادامه پیدا کند، بازار موتور سیکلت دست دوم پررونقتر میشود و بیشتر افراد ترجیح میدهند موتور کارکرده بخرند. از طرفی هزینههای تعمیر و نگهداری موتور سیکلت نیز افزایش قابل توجه و ۵ برابری در مقایسه با نرخهای پیشین داشته و خرید موتور دسته دوم میتواند هزینههای زیادی را روی دوش خریدار بگذارد.
