شبیه‌سازی ناسا: برخی آتشفشان‌ها آب و هوا را گرم و لایه اوزون را از بین می‌برند [تماشا کنید]

یک شبیه‌سازی جدید از آب و هوا توسط ناسا نشان می‌دهد فوران‌های آتشفشانی بسیار بزرگ با نام «بازالت سیلابی» ممکن است به‌طور قابل‌توجهی آب و هوای زمین را گرم کرده و لایه اوزون را که از حیات در برابر تابش فرابنفش خورشید محافظت می‌کند، ویران کند.

پیش از این مطالعات قبلی نشان داده بود آتشفشان‌ها آب و هوا را خنک می‌کنند، اما این شبیه‌سازی با نتایج پیشین تناقض دارد. این فوران‌ها با انتشار گاز دی اکسید گوگرد و افزایش بخار آب موجود در استراتوسفر سبب گرمایش زمین می‌شوند.

از سوی دیگر، فوران‌های بازالت سیلابی در مریخ و زهره نیز نه تنها به گرم شدن آب و هوای این سیارات منجر شده، بلکه با منجر شدن به نابودی آب، امکان حیات در این سیارات را نیز از بین برده‌اند.

برخلاف فوران‌های آتشفشانی کوتاه و انفجاری مانند «پیناتوبو» و «هونگا تونگا-هونگا هاپای» که در چند ساعت یا روز رخ می‌دهد، بازالت‌های سیلابی مناطقی با مجموعه‌ای از دوره‌های فوران هستند که هرکدام شاید قرن‌های طول بکشد – حتی طولانی‌تر.

برخی از آتشفشان‌ها با رویدادهای انقراض دسته جمعی و برخی دیگر با دوره‌های بسیار گرم تاریخ زمین همراه بوده‌اند.

«اسکات گوزویچ» از مرکز پرواز فضایی «گودارد» ناسا در مریلند گفت: « ما در شبیه‌سازی‌های خود انتظار خنک شدن آب و هوا را داشتیم. اما متوجه شدیم پس از یک دوره خنک‌کنندگی کوتاه، گرم شدن اتفاق می‌افتد.» گوزویچ نویسنده اصلی این مقاله است که در ژورنال «Geophysical Research Letters» به چاپ رسیده است.

از سوی دیگر، درحالیکه تخریب لایه اوزون در اثر آتشفشان امری طبیعی بود، اما دانشمندان مشاهده کردند میزان این تخریب بسیار چشمگیر است: اثر تخریب هر آتشفشان بازالت سیلابی به اندازه دو سوم تخریب اوزون ناشی از جمعیت انسان روی زمین است. ویدئوی این شبیه‌سازی را در زیر مشاهده کنید.

گوزویچ گفت: « فوران‌هایی مانند آنچه شبیه‌سازی کردیم، مقادیر زیادی گاز دی اکسید گوگرد منتشر می‌کند. جو اتمسفر به سرعت این مولکول‌های گاز را به سولفات جامد تبدیل می‌کند. سولفات با جذب تابش مادون قرمز سبب افزایش گرما در لایه‌های تروپوسفر فوقانی و استراتوسفر پایینی می‌شود. ما شاهد افزایش ده هزار درصدی بخار آب در استراتوسفر بودیم که قادر است سطح سیاره زمین را به شدت گرم کرده و منجر به تخریب اوزون شود.»

بازالت سیلابی همچنین قادر است دی اکسید کربن به هوا بفرستد که آن هم عاملی برای گرم شدن هوا است. با این‌حال، بخار آب مذکور نقش بیشتری در این رخداد دارد.