استینگر چیست؟
موشک دوش پرتاب استینگر موشک زمین به هوای آمریکایی قابل حمل توسط یک سرباز است. موشکی با قابلیت حرارت یاب که هدف را تا اصابت دنبال می کند. این موشک در شرکت جنرال داینامیکس طراحی شده و از سال ۱۹۸۱ به خدمت نظامی در ارتش ایالات متحده درآمده است. ارتش های بیش از ۳۰ کشور دنیا توانسته اند این موشک را از شرکت سازنده خریداری کنند و تعداد زیادی از جنگنده های مختلف در جنگ های سال های اخیر به وسیله این موشک انداز سرنگون شده اند. بیش از ۲۷۰ سرنگونی موفق جنگنده ! استینگر در حال حاضر در سه کارخانه تولید می شود . در آمریکا در شرکت ریتیون ریتیون، در آلمان در شرکت نی ای دی اس و در ترکیه در شرکت راکتسان تولید میشود و تاکنون ۷۰ هزار موشک از آن تولید شدهاست. استینگر اگرچه موشکی دوش پرتاب است اما قابلیت نصب بر روی راکت انداز ، خودرو و حتی شلیک هوا به هوا را دارد.
استینگر البته در بلوک شرق هم رقیبی جدی دارد و ایگلا ساخت روسیه موشک اندازی دوش پرتاب با قابلیت های نزدیک به این دوش پرتاب گرانقیمت آمریکایی است.
مشخصات فنی
مهمترین ویژگی عملیاتی استینگر ، سبکی و سادگی در عملیات است. یعنی یک نیروی نظامی به سادگی می تواند آن را راه اندازی کند و به سرعت شروع به استفاده از آن کند. استینگر می تواند یک جسم پروازی از جنگنده گرفته تا هلی کوپتر یا پهپاد را در محدودهٔ ۴۸۰۰ متری و در ارتفاع ۱۸۰ تا ۳۸۰۰ متری شکار کند.
موشک های این سلاح پر طرفدار ۱.۵۲ متر طول و ۷۰ میلیمتر قطر دارد وبالههای ده سانتیمتری در قسمت پایینی موشک دارد. هر موشک این سلاح ۱۰.۱ کیلوگرم است ووزن نهایی سلاح به همراه پرتابگر به ۱۵.۲ کیلوگرم می رسد. استینگر به وسیلهٔ یک موتور کوچک به بیرون پرتاب میشود که آن را تا مسافتی ایمن از اپراتور دور می کند . بعد از این فاصله ، موتور راکت سوخت جامد موشک فعال میشود که استینگر را به سرعتی بالغ بر ۲.۲ ماخ یعنی ۷۵۰ متر بر ثانیه میرساند. سر جنگی ۳ کیلوگرمی موشک یک فیوز ضربهای و تایمر خودنابودگر دارد و به محض رسیدن به هدف ، عمل می کند. برای شلیک موشک، یک باطری خاص در پرتابگر وجود دارد. باتری جریانی از گازآرگون را به سیستم تزریق میکند و در همان حال با شارژ شیمیایی آن، نشانگرهای دستگاه و موشک شارژ می شوند. این باتریها به دستکاری حساس بوده و تنها میزان معینی گاز درون آنها قرار دارد. این باتریها با گذشت زمان و نداشتن سرویس مناسب کارآیی خود را از دست میدهند.
این موشک انداز توانایی شناسایی هدف دشمن از قوای خودی را دارد که این ردیاب ، هم از یک باطری ویژه تغذیه می شود.
مدل پیشرفته استینگر
جدیدترین مدل های استینگر قابلیت های بر پایه تکنولوژی مدرنی دارند. در جدیدترین مدل های استینگر حافظه ای به دستگاه اضافه شده است که اگر در حین روشن شدن سلاح، بارگذاری نرمافزار ناموفق ببود، دستگاه از روی تنظیم اولیه و توسط حافظه سیستم ، مسلح شود. این مدل از ۴ پردازشگر و هر پردازشگر از یک (RAM) چهار کیلو بایتی بهره میبرد؛ از آنجا که رمز بارگذاری شده از روی رم کار میکند، فضای زیادی به ویژه برای پردازشگرهایی که به امر شناسایی و آنالیز هدف اختصاص داده شدهاند باقی نمیماند. این سلاح از یک جستجوگر DUAL-DETECTOR مادون قرمز و فرابنفش استفاده میکند. این مسئله استینگر را قادر میسازد که اهداف را از مسافتی بیشتر از برد مفید دستگاه تشخیص دهد و آن را بسیار بهتر ازرد آی موشک دوشپرتاب قبلی آمریکاییها شناسایی و رهگیری کند.
این موشک ها در یک ساله اخیر و در جنگ اوکراین حسابی خبرساز شدند و ناتو تعداد زیادی از آنها را در اختیار ارتش اوکراین گذاشت و به این وسیله ، اوکراینی ها در برابر حملات هوایی روسیه مقاومت کردند.
آمریکایی ها ۳ دهه قبل هم مدل های قدیمی تر این موشک انداز را در اختیار رزمنده های افغان در جنگ با شوروی قرار داده بودند. استینگرهایی که برای اولین بار اینگونه در اختیار نیروهای نظامی کشورمان قرار گرفتند.
استینگر ایرانی
اگرچه آمریکایی ها با خبرسازی درباره موشک اندازه چند ده میلیون دلاری شان از احتمال مهندسی معکوس این جنگ افزار سخن می گویند که وزارت دفاع ایران در سال های اخیر نمونه هایی از این موشک اندازهای دوش پرتاب را به نام میثاق ، ساخته و عملیاتی کرده است.
موشک میثاق ۳ که پیشرفته ترین مدل از موشک های دوش پرتاب ایرانی است بر اساس نوشته مشرق از نظر ظاهری آنچنان تفاوتی با مدل های قبلی این موشک نداشته و از نظر مشخصات پروازی نیز تقریبا در همان رده به حساب می آید اما به کارگیری یک فناوری جدید میثاق ۳ را علیه اهداف پایین پرواز خصوصا موشک های کروز بسیار مرگبارتر می کند. در این موشک از فیوزهای جدید استفاده شده که امکان انفجار و مورد اصابت قرار دادن هدف را بسیار افزایش می دهد.این فیوز از نوع لیزری است و اساس کار آن بر این شکل است که پس از پرتاب موشک به سمت هدف مورد نظر، یک منبع تابش لیزر در داخل موشک به صورت ۳۶۰ درجه، نور را به اطراف پخش می کند و به محض نزدیک شدن به هدف مورد نظر و بازتاب پیدا کردن نور لیزری که به هدف برخورد کرده، سر جنگی موشک فعال شده و منفجر می شود.
4141
