یافته تکان‌دهنده: فقط ۰٫۰۰۱ درصد از اعماق اقیانوس‌ها تاکنون دیده شده است

بخش بزرگی از اقیانوس‌ها تاکنون نقشه‌برداری نشده‌اند و به همین دلیل پروژه‌هایی مانند «Seabed 2030» شکل گرفته‌اند تا در نهایت، نقشه‌ای کامل از تمامی اقیانوس‌ها تهیه کنند. تاکنون کمی بیش از یک‌چهارم بستر اقیانوس‌ها نقشه‌برداری شده که هرچند رقم کمی‌ حساب می‌شود، نسبت به ۶ درصد ثبت‌شده در سال ۲۰۱۷، پیشرفتی چشمگیر به‌شمار می‌رود. بااین‌حال، عددی تکان‌دهنده‌تر وجود دارد: تحقیقات جدید نشان می‌دهد که ۹۹٫۹۹۹ درصد از اعماق اقیانوس‌ها هرگز توسط انسان مشاهده نشده است.

تیم تحقیقاتی برای ارزیابی میزان ناشناختگی اقیانوس، به بررسی ۴۳٬۶۸۱ مأموریت ثبت‌شده زیرآبی پرداختند که توسط ۱۴ کشور در ۱۲۰ منطقه اقتصادی انحصاری (EEZ) و آب‌های آزاد انجام شده بود. طبق داده‌ها، برآورد می‌شود که این مأموریت‌ها بین ۲٬۱۳۰ تا ۳٬۸۲۳ کیلومتر مربع  از بستر دریا را به‌صورت تصویری پوشش داده‌اند. این مقدار حداکثر، ۰٫۰۰۱ (یک‌هزارم) درصد از کل بستر اقیانوس را شامل می‌شود و حتی نمایانگر واقعیت نیز نیست، چراکه اغلب مأموریت‌ها در مناطق اقتصادی نزدیک در ۳۷۰ کیلومتری از ایالات متحده، ژاپن و نیوزیلند انجام شده‌اند. این سه کشور، به‌همراه فرانسه و آلمان، بیش از ۹۷ درصد این اکتشافات را به خود اختصاص داده‌اند.

عکاس: Bell / Sci. Adv

نویسندگان مقاله نوشتند: «نمونه‌ی اندک و کم‌بعدی [از میزان اکتشافات اقیانوس‌ها]، هنگام تلاش برای شناسایی، درک و مدیریت اقیانوس‌های جهانی، چالش‌برانگیز و مسئله‌ساز است.» تیم تحقیقاتی نشان داد که برای مشاهده‌ی کامل بستر اقیانوس، به تلاش بسیار بیشتری نیاز است. نرخ فعلی اکتشافات جدید، فقط ۳ کیلومتر مربع در سال است. حتی اگر هزار سکوی مشاهده در اختیار باشد و هرکدام با نرخ فعلی فعالیت کنند، بیش از صدهزار سال زمان خواهد برد تا کل بستر اقیانوس مشاهده شود. محققان نوشتند: «این برآوردها نشان می‌دهند که ما نیازمند تغییری اساسی در نحوه‌ی اکتشاف و مطالعه‌ی اعماق اقیانوس‌های جهان هستیم.»

درک اعماق اقیانوس برای شناخت فرایندهایی مانند تولید اکسیژن در سیاره ما و همچنین درک اقلیم ضروری است. ترکیبات ارزشمندی که از موجوداتی همچون اسفنج‌های اعماق دریا به‌دست آمده‌اند، در پزشکی کاربرد داشته‌اند و پیش‌بینی می‌شود که در آینده، موارد بیشتری نیز کشف شود.

جهانی گران‌بها در اعماق دریا برای مطالعه و محافظت وجود دارد و این امر زمانی دشوار خواهد بود که چیزی از آن ندانیم. تیم تحقیقاتی تأکید می‌کند که خودکارسازی فرآیندها می‌تواند کلید دستیابی به این هدف باشد، چراکه هزینه‌ها را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. این همان استدلالی است که پیش‌تر برای پایین آوردن هزینه‌های نقشه‌برداری بستر دریا مطرح شده بود.

ویکتور وسکُوو، کاوشگری که در حال ساخت راهکار برای اکتشاف کف اقیانوس‌ها است، پیش‌تر به IFLScience گفته بود: «دلیل خوبی برای اینکه چرا بستر دریا را نقشه‌برداری نکرده‌ایم وجود دارد؛ این کار از نظر اقتصادی چندان ارزشمند نیست، اما از نظر منافع جمعی، بسیار باارزش است. از کمک به کشتی‌رانی و جلوگیری از برخورد کشتی‌ها با کوه‌های دریایی یا آبتل‌های ناشناخته گرفته تا نقشه‌برداری از مناطق جزر و مدی و جریان‌های اقیانوسی برای مدل‌سازی اقلیمی. همه‌ی این‌ها خدمات عمومی‌اند که تأمین بودجه برای آن‌ها دشوار است. اما اگر بتوانیم هزینه‌ها را پایین بیاوریم، شاید این هدف در دسترس‌تر شود.»

مطالعه‌ در نشریه‌ی Science Advances منتشر شده است.