گروهی از فیلسوفان و دانشمندان در مقاله جدیدی مدعی شدهاند که بالاخره بر سر یک موضوع کهن به نتیجه رسیدهاند: این که آیا میتوانیم «صدای سکوت» را بشنویم یا خیر. اگرچه این صدا شاید به گفته بعضیها کرکننده نباشد، اما پژوهشگران کشف کردهاند که مطمئناً قابل شنیدن است.
محققان میگویند انسانها باور دارند حس شنوایی با شنیدن صداها معنا پیدا میکند و سکوت هرچه که باشد، با فقدان صدا تعریف میشود. اما پژوهش جدید دانشمندان دانشگاه جانز هاپکینز در کمال شگفتی میگوید ما حتی میتوانیم صدای «هیچ» را بشنویم.
پژوهشگران برای این مطالعه بهسراغ فریبهای شنیداری مشهور رفتند تا آزمایشهایی را انجام دهند. اما در میانه آزمایشها، تغییری مهم را ایجاد کردند. آنها گاهوبیگاه بهجای این که هیچ صدایی پخش نکنند، صدای یک نویز را به گوش شرکتکنندگان رساندند. سپس بررسی کردند تا ببینند که آیا مغز در این حالت دچار توهم میشود یا خیر.
آزمایشهای محققان درباره صدای سکوت چه نتیجهای داشت؟
درنهایت ۱۰۰۰ شرکتکننده در ۷ آزمایش بررسی شدند. نتیجه این بود که مغز شرکتکنندگان در همه آزمایشها همان واکنشی را به سکوت نشان میداد که به نویز داشت. آنها میگویند این قضیه نشان میدهد که ما میتوانیم سکوت را بشنویم حتی اگر در عمل صدایی نشنویم.
در این مقاله آمده است: «ما نشان دادیم که سکوت در آزمایشهای فریب شنیداری میتواند جایگزین صدا شود. هفت آزمایش توانست سه ‘توهم سکوت’ را به ما بشناساند که با الهام از توهمهای ادراکی ساخته شده بودند، توهمهایی که قبلاً تصور میشد فقط با صدا به وجود میآیند.»
محققان در ادامه میگویند: «در همه موارد، نمونههای سکوت تغییراتی را در مغز ایجاد میکنند که کاملاً شبیه بازخوردهای حاصل از شنیدن صدا بود؛ این یعنی مغز در مواجهه با سکوت همان برخوردی را دارد که با صداها دارد. [بنابراین] سکوت واقعاً دریافت میشود و یک مفهوم استنتاجی نیست.»
«ایان فیلیپس»، از نویسندگان این مقاله میگوید: «همان توهمات و اثراتی که بهنظر منحصر به پردازش شنیداری صدا هستند، در پردازش سکوت هم دریافت میشوند. این مسئله نشان میدهد که ما واقعاً غیبت صدا را میشنویم.»
این پژوهش در مجله PNAS منتشر شده است.
۲۲۷۲۲۷
