به گزارش خبرگزاری بیکینگ، اگرچه برنامه X-۴۳A به سرعت خاتمه یافت، اما دادههای آن، سنگ بنای تلاشهای امروز آمریکا و سایر قدرتها برای دستیابی به تسلیحات فراصوت (Hypersonic) شده است؛ فناوری که قواعد درگیری و دفاع موشکی را به کلی دگرگون خواهد کرد.
تا اواخر دهه ۱۹۹۰، مهندسان به بنبست تونلهای باد و شبیهسازیهای کامپیوتری در مورد موتورهای اسکرمجت رسیده بودند. این موتورها، که برخلاف جتهای معمولی فاقد کمپرسور یا توربین هستند و از خود سرعت فراصوت هوا برای فشردهسازی استفاده میکنند، فقط در سرعتهای بسیار بالا کاربرد دارند.
هدف پروژه Hyper-X (که X-۴۳A بخشی از آن بود)، یک هدف کوچک اما پرخطر بود: آیا میتوان در دنیای واقعی و در محیط پرفشار و دمای بالا، این موتور را روشن و پایدار نگه داشت؟
فرمول پرواز: موشک کمکی و ۱۰ ثانیه تاریخی
برای رسیدن به سرعتهای مورد نیاز، X-۴۳A به تنهایی پرواز نکرد. این وسیله تحقیقاتی ۱۲ فوتی (حدود ۳/۷ متر)، سوار بر یک راکت بوستر پگاسوس اصلاحشده، از زیر بال یک بمبافکن B-۵۲ رها شد.
فاز حامل: B-۵۲ محموله را تا ارتفاعی مشخص در نزدیکی سواحل کالیفرنیا حمل میکرد.
فاز بوستر: راکت پگاسوس روشن میشد و مجموعه را تا سرعت و ارتفاع فراصوت میرساند. (پرواز اول در سال ۲۰۰۱ با شکست راکت همراه بود که منجر به اصلاحات گسترده شد).
جداسازی و احتراق: X-۴۳A جدا شده، ورودی هوای خود را باز میکرد و موتور اسکرمجت با سوخت هیدروژن برای یک بازه زمانی کوتاه روشن میشد.
در دو پرواز موفقیتآمیز در سال ۲۰۰۴، موتور X-۴۳A برای حدود ۱۱ ثانیه روشن ماند: ابتدا در مارس ۲۰۰۴ به سرعت ۶/۸ ماخ و سپس در نوامبر ۲۰۰۴ با ثبت رکورد شگفتانگیز ۹/۶ ماخ رسید. در این سرعتها، ثانیهها به اندازه یک عمر دادههای حیاتی به مهندسان میداد.
دادههای ۹/۶ ماخ؛ دلیل اتمام و میراث باقیمانده
برنامه X-۴۳A یک طرح سه پروازی تعریف شده بود و پس از دستیابی به اهداف اصلی (اثبات عملکرد موتور در سرعتهای ۷ و ۱۰ ماخ)، با تغییر اولویتها و بودجهها خاتمه یافت. با این حال، دستاوردهای لحظهای آن، نقطه عطف بزرگی در صنعت جنگافزار ایجاد کرد:
پایداری احتراق: اثبات شد که میتوان احتراق سوخت را در جریان هوای مافوق صوت درون موتور، پایدار نگه داشت.
آیرودینامیک یکپارچه: مشخص شد که بدنه، ورودی هوا و نازل موتور باید به عنوان یک سیستم واحد طراحی شوند؛ درسی حیاتی برای طراحی موشکهای فراصوت.
مدیریت حرارتی: ثبت دماها و فشارهای شدید، مسیر توسعه مواد و پوششهای مقاوم در برابر حرارت بالا را برای نسلهای بعدی هموار کرد.
پیام به ارتش آمریکا: عصر حملات بدون فرصت دفاعی
رکورد ۹/۶ ماخ با یک موتور هواتنفسی صرفاً یک نمایش سرعت نبود؛ بلکه ثابت کرد که موتورهای اسکرمجت میتوانند در محدودهای عملیاتی شوند که پیشتر فقط در انحصار موشکهای راکتی بود.
این فناوری زیربنای هر سیستم آیندهنگری است که به دنبال سرعت بالا در ارتفاع بالا بدون نیاز به حمل اکسیدکننده سنگین است. این شامل:
- تسلیحات ضربتی واکنش سریع: موشکهایی که زمان واکنش دشمن برای مقابله را عملاً به صفر میرسانند.
- شناسایی و جمعآوری اطلاعات (ISR) دوربرد.
- مراحل پرتاب برای دسترسی به فضا.
به عبارت دیگر، X-۴۳A نشان داد که میتوان سامانههایی ساخت که سرعت پرواز آنها تقریباً ۱۰ برابر سرعت صوت است، اما نه به عنوان یک موشک بالستیک قابل پیشبینی، بلکه به عنوان یک پرتابه مانوردهنده در جو زمین. این دادهها، امروز به عنوان اصلیترین مرجع در برنامههایی مانند X-۵۱A (نسل بعدی موتورهای فراصوت آمریکا) و همچنین در برنامههای مشابه در روسیه و چین استفاده میشود.
در آخر باید گفت که X-۴۳A یک جنگافزار عملیاتی نبود و قابلیت برخاست یا فرود را نداشت، اما به یک سوال حیاتی پاسخ داد: آیا موتورهای اسکرمجت کار میکنند؟ پاسخ بلی بود. این پاسخ، نقشهای روشن برای توسعه نسل بعدی تسلیحات فراصوت به دست تمام قدرتهای نظامی جهان داد و عملاً، پایان دوران آرامش برای پدافند هوایی و سامانههای دفاع موشکی محسوب میشود.
منبع: nationalsecurityjournal
۲۲۷۲۲۷
