پزشکان در تلاش برای یافتن علت مرگ مرد 57 ساله که عمل پیوند قلب خوک در ژانویه سال جاری بر روی او انجام شد، دریافتند قلب خوک آلوده به ویروس « سیتومگالو» بوده است و عفونت ناشی از این ویروس سبب مرگ وی پس از دو ماه شده است.
این ویروس قابل شناسایی است و با ورود به بدن میتواند بر بافت اعضا تاثیر بگذارد. «Revivicor» شرکت پرورشدهنده این خوک که ده اصلاح ژنتیکی بر روی آن انجام شده بود، از هرگونه اظهار نظر خودداری کرد.
«دیوید بنت» نام بیماری بود که در آستانه مرگ، راهی به جز پذیرفتن پیوند قلب خوک نداشت. در ابتدا تصور میشد این جراحی موفقیتآمیز بوده است. «بارتلی گریفیث» جراح پیوند او در این زمینه گفت: « قلب جدید به خوبی میتپد و جای نگرانی نیست.»
اما حدود 40 روز بعد، اوضاع بنت وخیم شد و پس از دو ماه فوت کرد. در بیانیهای که در ماه مارس منتشر شد، پزشکان اعلام کردند هیچ دلیل واضحی برای مرگ وی ندارند و در انتظار تکامل آزمایشات هستند.
خوکهایی که برای پیوند اعضای بدن پرورش داده میشوند، خوکهای معمولی نیستند. شرکتهایی که این مسئولیت را به عهده دارند، موظف به پرورش اندامهای بدن خوک به گونهای هستند که عاری از هر ویروس باشند. با خودداری Revivicor از اظهارنظر، «مایک کورتیس» مدیرعامل شرکت «eGenesis» که یک شرکت رقیب در این زمینه است، گفت: « خوکهایی که با این هدف پرورش داده میشوند، باید عاری از هر ویروسی باشند. اما هنوز نمیدانیم تنها این عفونت سبب مرگ آقای بنت شد یا خیر. احتمالا عوامل دیگری نیز دخیل بودهاند که در نهایت عفونت سبب تکمیل وخامت اوضاع شد.»
قلب خوک
تشخیص وجود ویروس نشان میدهد اگر تنها عامل موثر در شکست پیوند همین یک مورد باشد، پیوند قلب بدون ویروس میتواند با موفقیت روبرو شود. گریفیث در بیانیه خود گفت: «اگر تنها همین عفونت سبب شکست ما شد، احتمالا میتوانیم در آینده از آن جلوگیری کنیم.»
بزرگترین مانع برای پیوند اعضای حیوانی، سیستم ایمنی بدن انسان است که بهطرز وحشیانهای به سلولهای خارجی در فرآیندی به نام «پسزنی» حمله میکند. برای جلوگیری از این فرآیند، شرکتهای فعال در این زمینه برخی از ژنها را از بدن خوک حذف کرده و ژنهای دیگری را اضافه میکنند. نسخه مورد استفاده در این آزمایش خوکی با 10 اصلاح ژنی بود.
با اینحال، همواره نگرانیهایی در زمینه انتقال ویروسهای خوک به انسان وجود داشته است. برخی نگرانند اگر ویروس در بدن بیمار تطبیق داده شود و سپس به پزشکان و پرستان منتقل شود، یک بیماری همهگیر آغاز میشود.
«جی فیشمن» متخصص عفونتهای پیوند میگوید: « اعتقاد بر این است که نوع خاصی از ویروس موجود در قلب اهداکننده بنت نمیتواند سبب بیماری همهگیر شود. این ویروس تنها به اندامهای شخص دریافت کننده عضو آسیب میرساند.»
«یواخیم دنر» از موسسه ویروسشناسی دانشگاه برلین میگوید: « ویروس سیتومگالو یک ویروس نهفته است که تشخیص آن دشوار است. اما اگر آزمایشات با دقت بیشتری انجام میشد، ویروس قابل شناسایی بود. با اینحال نباید فراموش کنیم این آزمایش یک رکورد تاریخی بوده است. اولین پیوند قلب انسان به انسان در سال 1967 تنها 18 روز دوام داشت اما به مرور شاهد پیشرفتهای تاریخی بودهایم.»
دنر در پایان گفت: «مرگ بنت را نمیتوان تنها به گردن ویروس انداخت. او در زمان مراجعه به بیمارستان بیمار بوده است و ویروس را میتوان به نوعی تکمیل کننده وخامت اوضاع دانست.»
