هشدار انجمن هوش مصنوعی درباره مداخله‌جویی در احراز هویت غیرحضوری؛ دولت رقیب بخش خصوصی شد

انجمن صنفی کارفرمایی شرکت‌های فناور هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران، در واکنش به اقدامات انحصارطلبانه و شکایت‌های اخیر سازمان ثبت احوال علیه شرکت‌های بخش خصوصی، بیانیه‌ای منتشر کرده است.

این انجمن با انتقاد از تغییر رویکرد دولت از «حمایت» به «رقابت»، هشدار داد که مداخله‌گری‌های اخیر در بازار بلوغ‌یافته احراز هویت غیرحضوری، زنگ خطری برای نابودی انگیزه فعالان اقتصاد دیجیتال و اضمحلال این دستاورد ملی است. در ادامه متن این بیانیه آمده است:

احراز هویت غیرحضوری که روزگاری، نمونه‌ای درخشان از حل مسائل ملی با همکاری منسجم بخش خصوصی و دولتی قلمداد می‌شد، امروز با مداخله و انحصارگرایی بخش‌هایی از دولت، به سمت اضمحلال می‌رود؛ رویکردی که اگر با موضع‌گیری قاطع سیاستگذاران و فعالان هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال کشور تغییر نیابد، کورسوی امید کنشگران این بخش را به ناامیدی بدل خواهد کرد.

«احراز هویت غیرحضوری»، یکی از نخستین حوزه‌های کاربردپذیری هوش مصنوعی در فرایندهای حکمرانی ایران، در حالی ۶ سال پیش عملی گردید، که ایران را در زمره کشورهای پیشروی این حوزه قرار داد. جدا از پیشتازی در پیاده‌سازی سریع و به‌هنگام، شیوه اجرای این پروژه بزرگ ملی، نقطه درخشانی را آفرید؛ آنجا که در دوران اوج همه‌گیری کرونا، به همت بی‌وقفه بخش خصوصی و با حمایت یکپارچه حاکمیت، از دولت تا قوه قضائیه، انسجامی ملی حول حل این مسأله شکل گرفت.

بازار و ساختار آن توسط شرکت‌های پیشرو ایجاد شد و مقررات و سازوکارهای آن، در همکاری با بخش خصوصی، به وسیله سازمان بورس و اوراق بهادار و بانک مرکزی تنظیم گردید؛ تا نهادهای مختلف کشور، از جمله نهادهای پولی و مالی، با بهره‌گیری از توان بخش خصوصی ارائه‌کننده خدمات، تحت استانداردهایی مشخص بتوانند از این زیرساخت برای ارائه خدمات باکیفیت و بادقت و ارزان به مردم استفاده کنند.

بازار نظام‌مند و توسعه‌یافته احراز هویت غیرحضوری، به چشم بخشی از دولت، آنقدر جذاب آمد که چشم‌پوشی از آن ممکن نبود؛ پس، سازمان ثبت احوال را به صرافت انداخت که نه در کنار بخش خصوصی که در طول این سال‌ها ذره‌ذره این بازار را ساخته بود، بلکه با ایجاد انحصار، از همه این بازار بهره‌مند شود و کل آن را به نام خود زند؛ تا پدر به سهم کوچک فرزندان دل ببندد و خود بر سر سفره انداخته‌شده بنشیند و همه شرکت‌هایی را که در طول سال‌های گذشته زیرساخت لازم را با تلاشهای شبانه روزی مهیا نموده بودند به نابودی بکشاند.

جالب آنجاست که با وجود تاکید مکرر دولت و سران قوا، بر حمایت از اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی، سازمان ثبت احوال، از شرکت‌های هوش مصنوعی فعال در ارائه خدمات احراز هویت غیرحضوری شکایت کرده و جدای از آن، در ستیزه‌جویی با بخش خصوصی، ارائه خدمات آن‌ها را با اختلال مواجه ساخته است.

برای انجمن صنفی کارفرمایی شرکت‌های فناور هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران که با تلاش نفس‌گیر به دنبال توسعه ذره‌ذره بازار هوش مصنوعی در کشور است چنین اقداماتی توسط بدنه اجرایی دولت، به منزله تیر خلاص به انگیزه بخش خصوصی است.

انجام چنین کاری در مواجهه با احراز هویت غیرحضوری که از جمله موارد محدود کسب درآمد از کاربردپذیری هوش مصنوعی در کشور است، روح امید و تلاش در شرکت‌های هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال را می‌میراند.

همان‌گونه که از دولتمردان و حکمرانانی که زمینه بسط و توسعه احرار هویت غیرحضوری را به عنوان یکی زمینه‌های کاربردپذیرسازی هوش مصنوعی فراهم آوردند، به نیکی و بزرگی یاد می‌شود، یقیناً آنچه امروز توسط مدیران سازمان ثبت احوال رقم می‌خورد مورد تقبیح و سرزنش قرار خواهد گرفت.

امید است سران قوا، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و نهادها و رسانه‌های تخصصی اقتصاد دیجیتال، با موضع‌گیری قاطع، راه را بر چنین دست‌اندازی‌های بخش دولتی به دستاوردهای چندسالۀ فعالان بخش خصوصی ببندند و چنین موانع منفعت‌طلبانه‌ای را از پیش روی حرکت کشور به سمت هوش مصنوعی بردارند.