ناسا اولین تصویر از کاوشگر تصویربرداری قطبشسنجی اشعه ایکس (IXPE) را منتشر کرد. این تصاویر نمایی از ابرنواختر ذاتالکرسی A را نشان میدهد که در واقع باقیمانده یک ستاره منفجرشده در قرن هفدهم میلادی است.
تصویری که ناسا منتشر کرده، برای اولین بار نشان میدهد که این کاوشگر تصویربرداری اشعه ایکس چه تواناییهایی دارد و میتواند چه رویدادهای جذابی از جمله انفجارهای ابرنواختری و برخوردهای کیهانی را به ما نشان دهد.
کاوشگر IXPE اوایل دسامبر 2021 پرتاب شد و اولین ماموریت ناسا برای مطالعه قطبشهای اشعه ایکس یا نورهایی از اشعه ایکس بود که لرزشهای آن همگی در یک سو منظم شدهاند. این کاوشگر با استفاده از قطبشها سعی دارد توضیح دهد که نور اشعه ایکس در رویدادهای فضایی دقیقا از کجا میآید.
ناسا با IXPE اطلاعات بیشتری درباره ابرنواخترها به دست میآورد
نخستین تصویر IXPE تابشهای اشعه ایکس در شدتهای گوناگون را نشان میدهد که در اواسط ماه ژانویه توسط این کاوشگر از ابرنواختر مذکور نقشهبرداری شده است. محققان از این دادهها برای خلق نقشه یکتای قطبش اشعه ایکس در ذاتالکرسی A استفاده خواهند کرد تا اطلاعات بیشتری درباره تولید اشعه ایکس در این ابرنواختر به دست آورند.
«راجر رومانی»، محقق IXPE میگوید: «تصاویر قطبش آینده از IXPE باید مکانیزمهای موجود در قلب این شتابدهنده کیهانی را نشان دهد. ما برای به دست آوردن این اطلاعات روشی خلق کردیم تا اندازهگیریهای IXPE را با تکنیکهای یادگیری ماشینی دقیقتر کنیم. منتظریم تا ببینیم با تحلیل همه دادهها چه اطلاعاتی پیدا خواهیم کرد.»
دومین تصویری که منتشر شده (تصویر بالای مطلب)، ابرنواختر ذاتالکرسی A را با رنگهای روشن سرخ و آبی نشان میدهد. این تصویر از ترکیب دادههای IXPE (بخشهای سرخ) و رصدخانه اشعه ایکس چاندرا (بخشهای آبی) ساخته شده. دادههای چاندرا به فاصله کوتاهی پس از پرتاب این تلسکوپ در سال 1999 ثبت شد و نشان داد که شواهد از وجود چیزی مثل یک سیاهچاله یا ستاره نوترونی در مرکز باقیماندههای این ابرنواختر خبر میدهند.
