مرگ بزرگ، اما نه برای همه؛ چگونه گیاهان از انقراض پرمین جان سالم به در بردند؟

فسیل‌های جدید نشان می‌دهند، انقراض جمعی که ۲۵۰ میلیون سال پیش باعث مرگ ۸۰ درصد از حیات روی زمین شد، احتمالا برای گیاهان چندان فاجعه‌آمیز نبوده است.

انقراض دسته‌جمعی پایان پرمین که به «مرگ بزرگ» هم معروف است، ۲۵۱٫۹ میلیون سال پیش رخ داد. در آن زمان، ابرقاره پانگه‌آ در حال تجزیه بود، اما تمام خشکی‌های روی زمین هنوز تا حد زیادی کنار هم قرار داشتند و قاره‌های تازه‌تشکیل‌شده توسط دریاهای کم‌عمق از هم جدا شده بودند.

به نظر می‌رسد فورانی عظیم از یک سیستم آتشفشانی به نام تله‌های سیبری، سطح دی‌اکسید کربن را به حد شدیدی رسانده بود: براساس تخمین پژوهشی در سال ۲۰۲۱، کربن‌دی‌اکسید جوی در آن دوره به ۲۵۰۰ قسمت در میلیون (ppm) رسید؛ در حالی که سطوح فعلی آن درحد ۴۲۵ ppm قرار دارد. این رویداد عامل گرم‌شدن کره زمین و اسیدی‌شدن اقیانوس‌ها بود که به فروپاشی عظیم اکوسیستم اقیانوسی انجامید.

وضعیت روی خشکی‌های بسیار مبهم‌تر است. تنها تعداد انگشت‌شماری از نقاط سراسر جهان دارای لایه‌های سنگی حاوی فسیل‌های اکوسیستم‌های خشکی در انتهای پرمین و ابتدای تریاس هستند. پژوهشی جدید روی یکی از این نقاط واقع در شمال شرقی چین فعلی، پناهگاهی را آشکار کرد که در آن اکوسیستم با وجود مرگ بزرگ نسبتا سالم باقی مانده بود. در این مکان، جنگل‌های ژیمنوسپرم تولید‌کننده‌ی بذر به رشد خود ادامه دادند و با سرخس‌های تولید‌کننده‌ی هاگ تکمیل شدند.

وان‌ یانگ، یکی از نویسندگان پژوهش و استاد زمین‌شناسی و ژئوفیزیک دانشگاه علم و فناوری میسوری به لایوساینس گفت: «حداقل در این مکان ما شاهد انقراض دسته‌جمعی گیاهان نیستیم.» یافته‌ی جدید که ۱۲ مارس در مجله‌ی ساینس ادونسز منتشر شد، این ایده را تقویت می‌کند که مرگ بزرگ در خشکی پیچیده‌تر از دریاها بود.