مدیرعامل شاتل‌موبایل: ارائه eSIM با روش‌های فعلی در درازمدت ریسک فنی دارد

فناوری eSIM پس از سال‌ها عرضه در دنیا، بالاخره هم‌‌زمان با رونمایی از آیفون‌های جدید در ایران هم ارائه شد. البته این ارائه به معنی استفاده از این تکنولوژی نیست؛ اپراتورها از eSIMهایشان رونمایی و فرایند پیش‌ثبت‌نام را آغاز کرده‌اند اما گفته‌اند که این فناوری از دو ماه بعد عرضه و قابل استفاده می‌شود.

با وجود اعلام آمادگی اپراتورها برای عرضه خدمات eSIM، شیوه ارائه و نحوه کار آن در ایران هنوز مشخص نیست. در واقع، توضیحاتی که درباره نحوه فعال‌سازی و فعالیت این تکنولوژی جدید از سوی اپراتورهای مختلف ارائه می‌شود متفاوت است.

آرش کریم‌بیگی، مدیرعامل شاتل موبایل، اولین مدیرعامل اپراتوری است که نگرانی‌هایی درباره eSIM دارد. او اگرچه تایید می‌کند شاتل موبایل تا دو ماه بعد از صدور مجوز سازمان تنظیم مقررات، ای‌سیم را عرضه خواهد کرد اما می‌گوید ما تحریم هستیم و همین باعث شده که اپراتورها از راه‌حل‌های کنکوری برای گرفتن مجوز ای‌سیم پیش بروند.

کریم‌بیگی می‌گوید این راه‌ها در دراز‌مدت ممکن است ریسک‌های فنی خاصی داشته باشد. مدیرعامل شاتل موبایل در گفت‌وگو با بیکینگ یادآور شد:

«ما جزو اولین اپراتورهایی بودیم که حدود یک‌ونیم تا دو سال پیش مذاکرات خود را با مجموعه‌های مرتبط با سازمان تنظیم مقررات درباره eSIM آغاز کردیم. اکنون نیز با دو وندور در حال پیشبرد سناریوی eSIM هستیم. بعد از انجام تست‌ها و دریافت مجوز از سازمان تنظیم مقررات، حداکثر ظرف یک تا دو ماه سرویس را به‌صورت تجاری عرضه خواهیم کرد. الان هم در واقع با دو وندور جلو رفتیم ولی جدا از تب و تاب و فضای رقابتی در نمایشگاه الکامپ امسال بر سر این که چه کسی اول eSIM بیاورد من دغدغه‌هایی دارم.»

مدیرعامل شاتل موبایل در ادامه به چالش‌های فنی و تحریمی در مسیر اجرای پروژه eSIM اشاره کرد و گفت یکی از دغدغه‌های اصلی اپراتورها، تأثیر تحریم‌های آمریکا است که عملاً مانع تعامل قانونی اپراتورهای ایرانی با نهادهای بین‌المللی مانند GSMA (انجمن سامانه جهانی ارتباطات سیار) شده است.

موضوع تحریم همه اپراتورها، از جمله ما را مجبور می‌کند که به راه‌حل‌های کنکوری و المپیادی روی بیاوریم که از لحاظ فنی در درازمدت می‌تواند ریسک‌هایی ایجاد کند. اگرچه آمریکا اعلام کرده که حوزه تلکام از تحریم مستثنی است، ولی از منظر موضوعاتی که مرتبط با GSMA می‌شود همه اپراتورها دچار مشکل هستند.

– آرش کریم‌بیگی، مدیرعامل شاتل موبایل

او در توضیح علت این مشکل می‌گوید: «فقط اسم این سازمان انجمن سامانه جهانی ارتباطات سیار است اما در واقع یک شرکت آمریکایی است و بر اساس قوانین تجارت آمریکا فعالیت می‌کند. این قوانین هم به‌صورت شفاف اعلام کرده که اپراتورهای ایرانی نمی‌توانند پرداخت‌های خود را انجام دهند.»

این یعنی اپراتورها برای خرید مستقیم ای‌سیم از سامانه جهانی ارتباطات سیار محدودیت‌هایی داشته‌اند که احتمالا مانع گرفتن مجوزها و وب‌سرویس‌های لازم از مسیر متعارف خود شده است.

آرش کریم‌بیگی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به توجیه اقتصادی پروژه eSIM اشاره کرد و این‌طور توضیح داد:

او با اشاره به قیمت بالای لایسنس‌ها و مجوزهای eSIM گفت: «در حال حاضر قیمت لایسنس eSIM حدود ۱۰  تا ۱۱ برابر یک سیم‌کارت فیزیکی است که عدم بلوغ بازار جهانی این فناوری را نشان می‌دهد. به‌نظر می‌رسد انحصار قیمت‌گذاری باید از طریق وندورهای جهانی شکسته شود و GSMA روی این موضوع تجدید نظر کند.»

کریم‌بیگی تاکید کرد که این موضوع به معنی کنار گذاشتن eSIM از سوی شاتل موبایل نیست، اما eSIM قرار نیست به‌زودی معجزه‌ای در بازار مخابرات ایجاد کند و بیشتر یک تب است و هنوز در دنیا به بلوغ نرسیده است.

مدیرعامل شاتل موبایل همچنین تأکید کرد که این فناوری بیش از آن که تحول‌برانگیز باشد، فعلاً در مرحله‌ی آزمون و خطا و تبلیغات قرار دارد.

GSMA دو، سه سال پیش پیش‌بینی کرده بود تا پایان سال ۲۰۳۰، ۳۰ درصد از کانکشن‌های دنیا eSIM خواهند بود، اما یک ماه‌ونیم پیش این گزارش را تعدیل کرد و نوشت که تا این سال حداکثر ۱۰ درصد از کانکش‌های دنیا  eSIM هستند. این در حالی است که امروز در سال ۲۰۲۵ تنها ۳ درصد کانکشن‌های دنیا از eSIM استفاده می‌کردند که نیمی از آن در کشور آمریکا است.

– آرش کریم‌بیگی ، مدیرعامل شاتل موبایل

او ادامه داد: «همان‌‌طور که می‌دانید امروز هم پروموتر اصلی eSIM آیفون است و آیفون هم فقط در نسخه آیفون ایر به ای‌سیم نیاز دارد. پس یک روند دو تا چهار ساله برای به بلوغ رسیدن آن باید در نظر گرفت مگر این که بقیه وندورها هم بخواهند آن را پروموت کنند. البته چین به‌عنوان بزرگ‌ترین سازنده تلفن همراه در دنیا، عملا هنوز تمایل چندانی به ترویج آن ندارد.»