آیا تا به حال به شما گفته شده است که قبل از خواب به تلفن همراه خود نگاه نکنید؟ این به این دلیل است که نور آبی نمایشگر تلفن همراه بر ریتم شبانهروزی شما که واکنش طبیعی بدن شما به تغییرات نور در روز است، تأثیر میگذارد.
آندرس موگنسن فضانورد آژانس فضایی اروپا(ESA) در حال حاضر در حال انجام تحقیقات در مورد خواب در ایستگاه فضایی بینالمللی است. ماموریت او هاگین(Huginn) نام دارد و شامل دو مطالعه است که به دنبال درک بیشتر در مورد نور شبانهروزی و خواب در مدار زمین است.
فضانوردان در ایستگاه فضایی هر ۹۰ دقیقه یک بار به طور کامل زمین را دور میزنند و هر روز ۱۶ غروب و طلوع خورشید را تجربه میکنند. با این روال غیرزمینی، فضانوردان همواره برای یافتن یک ریتم طبیعی روزانه در فضا تلاش میکنند.
در بیانیه مطبوعاتی آژانس فضایی اروپا آمده است: ایستگاه فضایی از زمان گرینویچ(GMT) پیروی میکند که به حفظ یک برنامه ثابت، همراه با روال منظم بیدار شدن و زمان خواب کمک میکند.
ریتمهای شبانهروزی فرآیندهای طبیعی فیزیکی، ذهنی و رفتاری هستند که از یک چرخه ۲۴ ساعته پیروی میکنند و در درجه اول به نور و تاریکی پاسخ میدهند. آنها بیشتر موجودات زنده از جمله حیوانات، گیاهان و میکروبها را تحت تأثیر قرار میدهند.
در فضا اما این ریتمها تحریف میشوند، به این معنی که فضانوردان ممکن است از بیخوابی و خواب ناکافی و اختلال خواب رنج ببرند.
موگنسن برای جلوگیری از این عواقب وخیم، از نور ویژهای استفاده کرده است که توسط پژوهشگران فضایی از کپنهاگ دانمارک ساخته شده است. این ابتکار شامل یک لامپ تخصصی است که به طور خاص برای پشتیبانی از ریتم شبانهروزی فضانوردان در فضا طراحی شده است.
در شب، وقتی موگنسن میخواهد بخوابد، این نور مانند غروب خورشید قرمز میشود و در صبح، برای شبیهسازی طلوع خورشید در یک روز روشن با آسمانی صاف، آبی میشود.
دستگاه سنجش درون گوش برای ردیابی فعالیت مغز
موگنسن برای مطالعه خواب در مدار زمین، از یک دستگاه اندازهگیری داخل گوش استفاده میکند که نوار مغزی او را ردیابی میکند.
این اختراع، کار پژوهشگران دانشگاه آرهوس(Aarhus) دانمارک است و به آنها اجازه میدهد تا فعالیت مغز او را در طول شب ارزیابی کنند.
پژوهشگران این دو مطالعه با هم همکاری میکنند تا تمام دادهها را جمعآوری کنند و خواب را در فضا و همچنین روی زمین بهتر درک کنند. این یافتهها به ویژه در عصر حاضر به کار میآیند، زیرا تحقیقات نشان میدهد که تغییرات آب و هوایی در الگوهای خواب ما تداخل ایجاد میکند.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ نشان داد که گرم شدن کره زمین باعث اختلال خواب بشر میشود و تأثیر آن در مردم کشورهای در حال توسعه بدتر است.
کلتون مینور، نویسنده اصلی این مطالعه در بیانیهای مطبوعاتی در آن زمان گفت: نتایج ما نشان میدهد که خواب که یک فرآیند ترمیمی ضروری برای سلامت و بهرهوری انسان است، ممکن است در اثر گرمای بیشتر کاهش یابد.
وی افزود: در طول فصلها و شرایط آب و هوایی مختلف، دمای بیرون از خانه به طور مداوم خواب مردم را از بین میبرد و با گرمتر شدن دما، میزان از دست دادن خواب به تدریج افزایش مییابد.
اگرچه مطالعات آژانس فضایی اروپا عامل دمای گرم را در نظر نمیگیرند، اما نتایج آنها میتواند نکات و پیشنهاداتی را در مورد خواب بهتر ارائه دهد که ممکن است با از دست دادن خواب ناشی از آب و هوای گرمتر مقابله کند.
پژوهشگران میگویند از آنجایی که این مطالعات در شرایط فضایی انجام میشوند، میتوانند راه حلهایی برای کمبود خواب ناشی از رویدادهای آب و هوایی ارائه دهند.
۵۸۵۸
