فقط یک مولکول دیدن میلیونها رنگ بیشتر از حیوانات را برای ما امکانپذیر میکند
فقط یک مولکول دیدن میلیونها رنگ بیشتر از حیوانات را برای ما امکانپذیر میکند
بهسختی میتوان دنیا را از دید دیگران بهویژه حیوانات تصور کرد؛ اما پژوهشی جدید با استفاده از شبکیهی رشدیافته در آزمایشگاه نشان میدهد بینایی حتی بین انسانهای مختلف، بسیار متننوع است.علت چنین تنوعی ممکن است ناشی از چگونگی شکلگیری سلولهای مخروطی قرمز و سبز در شبکیه باشد. سلولهای مخروطی در واقع سلولهای حسگر نور در چشم مهرهداران هستند و واکنشهای ترکیبی آنها به طول موجهای مختلف، دید رنگی را امکانپذیر میکند.انسانها و برخی از نخستیهای نزدیک به او تنها پستانداران شناختهشده هستند که میتوانند رنگ قرمز، سبز و آبی را ببینند. حیوانات دیگر مثل پرندگان و برخی حشرات نیز قادر به دیدن رنگ قرمز هستند. نوع بینایی یک حیوان رابطهی نزدیکی با تکامل آن در کنار گیاهانی دارد که میوه و گل تولید میکنند. برای مثال این توانایی میتواند برای دیدن سیب قرمز رسیده در میان تعداد زیادی از میوههای سبز مفید باشد.پستاندار دیگری با توانایی دیدن رنگ قرمز، صاریغ شهدخوار (Tarsipes rostratus) است. این گردهافشان کیسهدار استرالیایی در نمونهای شگفتانگیز از تکامل همگرا، از توانایی مشابه پرندگان برای جستجوی شهد گیاه بانکسیا بهره میبرد.سلولهای مخروطی قرمز و سبز انسان اساساً یکسان هستند و صرفاً تفاوت شیمیایی اندکشان تعیین میکند کدام رنگ را تشخیص دهند. پروتئینی به نام اوپسین در دو نوع متفاوت، حساس به قرمز یا حساس به سبز موجود است و دستورالعملهای ژنتیکی آنها کنار یکدیگر روی کروموزوم X قرار دارد. درنتیجه درهمآمیزی آنها در فرایند «نوترکیبی ژنی» به راحتی میتواند انواع کوررنگی مادرزادی قرمز-سبز را بهوجود آورد.
مجله خبری بیکینگ
