اخترشناسان بیش از ۲۰۰ ستاره متغیر دوردست موسوم به ستارگان آرآر شلیاق را در هاله ستارهای کهکشان راه شیری کشف کردند. دورترین ستاره در این میان، بیش از یک میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد. این فاصله تقریباً بهاندازه نصف فاصله ما با کهکشان آندرومدا است.
پالس و روشنایی ستارگان آرآر شلیاق باعث میشود این ستارهها ابزار خوبی برای اندازهگیری فواصل کهکشانی باشند. حالا محققان با کشف این گروه جدید از ستارگان توانستهاند تعریف جدیدی برای مرزهای بیرونی کهکشان ما ارائه کنند.
«راجا گوهاتاکورتا»، استاد و عضو هیئتعلمی بخش نجوم و اخترفیزیک دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز میگوید هاله ستارهای کهکشان ما بسیار بزرگتر از قرص آن است که اندازهاش به ۱۰۰ هزار سال نوری میرسد. منظومه شمسی ما در یکی از بازوهای مارپیچی این قرص قرار گرفته است. در میانه این قرص یک برآمدگی مرکزی وجود دارد و اطراف آن را هالهای احاطه کرده که دربرگیرنده قدیمیترین ستارههای کهکشان است و از هر طرف صدها هزار سال نوری درازا دارد.
گوهاتاکورتا ادامه میدهد: «هاله سختترین بخش برای مطالعه است، چون مرزهای بیرونی آن بسیار دورند. در این بخش ستارهها نسبت به بخشهای متراکم قرص و برآمدگی آن خیلی پراکندهاند، اما این هاله مملو از ماده تاریک است و درواقع اکثر جرم کهکشان را دربرمیگیرد.»
دورترین ستاره در راه شیری، مرز کهکشان ما را مشخص کرد
«یوتینگ فنگ»، دانشجوی مقطع دکترا در همین دانشگاه که با گوهاتاکورتا همکاری داشته است، میگوید مدلسازیهای قبلی تخمین زده بودند که فاصله مرکز کهکشان با مرزهای بیرونی هاله ستارهای حدود ۳۰۰ کیلوپارسک یا ۱ میلیون سال نوری باشد، حالا این ۲۰۸ ستاره آرآر شلیاق که اخیراً پیدا شدهاند، در فاصلهای در بازه ۲۰ تا ۳۲۰ کیلوپارسکی قرار دارند.
ستارههای آرآر شلیاق ستارههای کهنسالی با مشخصههای فیزیکی خاص هستند که چرخههای منظمی را تکرار میکنند. گوهاتاکورتا میگوید: «اگر میانگین روشنایی این ستارهها را اندازهگیری کنید، این مقدار بین ستارههای مختلف یکسان خواهد بود. درنتیجه، این روش ابزار مناسبی برای مطالعه ساختار کهکشان است.»
محققان نتایج یافتههای خود را در رویداد American Astronomical Society در سیاتل آمریکا ارائه میکنند.
۲۲۷۲۲۷
