صحت‌سنجی یک ادعا؛ آیا آپدیت‌های جدید، آیفون را کندتر می‌کند؟

هر سال، آپدیت اصلی iOS با مجموعه‌ای از قابلیت‌های تازه و وصله‌های امنیتی منتشر می‌شود؛ اما همیشه یک پرسش بر سر زبان‌ها می‌افتد: آیا این به‌روزرسانی‌ها آیفون را کند می‌کنند؟

پاسخ ساده نیست. اپل هر نسخه از iOS را طوری طراحی می‌کند که با بیشترین تعداد آیفون ممکن سازگار باشد؛ معمولاً تا پنج یا ۶ نسل قبل. برای مثال، آیفون ۱۱ که در سال ۲۰۱۹ معرفی شد، جدیدترین نسخه یعنی iOS 26 را دریافت می‌کند.

مدل‌های قدیمی‌تر دیگر در فهرست سازگاری قرار ندارند. به این دلیل که برخی قابلیت‌های جدید متناسب با تراشه‌های جدید، لزوماً با سخت‌افزار قدیمی سازگار نیستند.

در عمل، این مسئله می‌تواند باعث افزایش زمان بارگذاری اپ‌ها، کاهش واکنش‌پذیری یا افت شارژ سریع‌تر شود. در بسیاری موارد، این کندی موقتی است؛ چون پس از نصب نسخه‌ی جدید، فرآیندهایی مانند ایندکس‌گذاری، تنظیمات سیستمی و رفع باگ‌ها در پس‌زمینه اجرا می‌شوند. معمولاً اپل در آپدیت‌های بعدی عملکرد را بهبود می‌دهد؛ اما در نهایت، پردازنده‌ی قدیمی و ضعیف‌تر محدودیت‌های خود را دارد.

همین تفاوت باعث شکل‌گیری سال‌ها تردید و حتی اتهام شده است. اپل در گذشته به‌دلیل کندکردن دستگاه‌ها جریمه شد و اکنون تأیید می‌کند که برای جلوگیری از خاموشی ناگهانی، عملکرد دستگاه‌هایی با باتری کم‌ظرفیت را کاهش می‌دهد؛ اما این گزینه را به کاربر می‌سپارد تا در صورت تمایل غیرفعالش کند.

اپل تأکید دارد که عمداً سرعت آیفون‌ها را کاهش نمی‌دهد و نتایج آزمایش‌ها این موضوع را تأیید کرده‌اند. بررسی عملکرد مدل‌های مختلف از آیفون 5S تا آیفون ۷ نشان داده که قدرت پردازنده و GPU از iOS 9 تا iOS 11 تقریباً ثابت مانده و افت عملکرد، بسیار جزئی و غیرقابل‌تشخیص در استفاده‌ی روزمره بوده است.

در کنار بهبود iOS، اپلیکیشن‌ها سنگین‌تر شده‌اند. اپلیکیشنی که در سال ۲۰۱۸ روان اجرا می‌شد، اکنون منابع بیشتری نیاز دارد، حتی اگر قدرت تراشه تغییر نکرده باشد. این مسئله، در کنار باتری‌های فرسوده، می‌تواند احساس کندی ایجاد کند بدون اینکه کاهش عملکردی به‌صورت عمدی رخ داده باشد.

در نهایت، تصمیم برای به‌روزرسانی به نسخه‌ی جدید iOS به نیاز کاربر بستگی دارد. اگر آیفون نسبتاً جدیدی دارید، تغییرات عملکردی ناچیز است و مزایای امنیتی و قابلیت‌های تازه ارزشش را دارند؛ اما در دستگاه‌های قدیمی‌تر، خطراتی مانند تأخیر در بازشدن اپ‌ها، داغ‌شدن سیستم و کاهش عمر باتری —به‌ویژه در هفته‌ی نخست— بیشتر احساس می‌شود. همچنین، برخی قابلیت‌های جدید روی سخت‌افزارهای قدیمی فعال نمی‌شوند و در نتیجه، به‌روزرسانی ممکن است چندان جذاب نباشد.

گاهی اپل نسخه‌ای میانی مانند iOS 18.7 را همزمان با iOS 26 منتشر می‌کند تا کاربرانی که به پایداری اهمیت بیشتری می‌دهند، وصله‌های امنیتی را بدون ویژگی‌های سنگین‌تر دریافت کنند. همچنین، تعویض باتری می‌تواند عملکرد دستگاه را بهبود دهد و نیاز به خرید گوشی جدید را از بین ببرد.

نصب‌نکردن آپدیت هم مشکلات خودش را دارد؛ از جمله عقب‌ماندن از بهبودهای امنیتی و ناسازگاری با نسخه‌های جدید اپلیکیشن‌ها. در نتیجه، این تصمیم به اولویت شما بستگی دارد: عملکرد روان‌تر امروز یا دسترسی به قابلیت‌های جدید با پذیرش کاهش احتمالی سرعت.