شاید در فیلم های علمی-تخیلی، بهترین راه برای محافظت از زمین در برابر خطر برخورد سیارک های بزرگ، شلیک موشک به آنها و منهدم کردنشان باشد. ولی نتایج یک مطالعه جدید که با بررسی تکههایی از یک سیارک واقعی بهدست آمده، میگوید این کار چندان راحت نیست.
تصور کنید یک اسفنج بزرگ به شما بدهند و درخواست کنند که آن را با یک چوب بیسبال، به صد تکه تقسیم کنید. وظیفهای مشکل و حتی نشدنی خواهید داشت؛ چون اسفنج آنقدر خللوفرج دارد که ضربات را بدون چندپاره شدن، جذب میکند. ظاهرا بسیاری از سیارکهای منظومه شمسی نیز چنین هستند و ساختارشان ترکیبی شُل و ول از سنگ و کلوخ است.
دستکم، نمونه برداشته شده از سیارک ایتوکاوا (Itokawa) در جریان ماموریت Hayabusa 1 که اینگونه نشان میدهد. آژانس فضایی ژاپن، این قطعه سنگ را در سال ۲۰۰۵ از روی سیارک جمعآوری کرد و در سال ۲۰۱۰ به زمین آورد.
برخلاف سیارکهای یکپارچه، Itokawa یک تختهسنگ فضایی منفرد نیست؛ بلکه به خانواده قلوهسنگهای کپهای تعلق دارد. این یعنی دارای ساختاری پُرمنفذ از سنگ و کلوخه است که نیمی از آن را فضای خالی تشکیل میدهد.
پروفسور «فرد جوردن» و همکارانش از دانشگاه کورتین، با آنالیز نمونه جمعآوری شده از سیارک ایتوکاوا، شگفتزده شدند. آنها دریافتند که این سنگ فضایی، بسیار پرقدمت و سختجان است؛ یعنی نه چندصد هزار سال، بلکه چند میلیارد سال عمر دارد. جوردن دراینباره میگوید: این قدمت حیرتانگیز برای سیارک کوچکی مانند ایتوکاوا، بیانگر ساختار جاذب-ضربه آن است. بهبیان سادهتر، Itokawa مانند یک کوسن عظیم فضایی رفتار میکند و نابود کردنش به این راحتیها نیست.
بنابراین، تصور اینکه اگر سیارک خطرناکی به زمین نزدیک شد، با شلیک یک پرتابه بهراحتی منهدم میشود، درست نیست. بدتر اینکه عمر زیاد ایتوکاوا، نشان میدهد احتمالا تعداد این نوع سیارکهای قلوهسنگی در فضا، بیشتر از آن است که تصور میشد.
البته از این یافتهها میتوانیم برای اتخاذ راهکار مناسب بهره بگیریم. بهعنوان مثال، آنطور که پروفسور «نیک تیمز» محقق دیگر این پروژه میگوید: «اگر سیارکی در مسیر برخورد به زمین قرار گرفت، میتوانیم بهجای تلاش برای نابود کردن آن، از موج یک انفجار هستهای برای منحرف کردنش استفاده کنیم».
اتفاقا ناسا چند ماه پیش با انجام ماموریت DART، وارد کردن ضربه به یک سیارک برای تغییر مسیرش را آزمایش کرد؛ ولی استفاده از بمب هستهای در فضا، فعلا از چهارچوب هالیوود فراتر نرفته است.
بههرحال اگر قادر به نابودی یک سیارک مهاجم نیستیم، همین بهتر که روش موثری برای دور کردنش از زمین پیدا کنیم.
227227
