دانشمندان برای انسان مغز مینیاتوری ساختند!

این پیشرفت علمی که در اوایل سال جاری میلادی اعلام شد، گامی بزرگ در حوزه زیست‌فناوری و مطالعات عصبی محسوب می‌شود.

این مغز کوچک در واقع نوعی اندام‌واره یا «ارگانوئید» است؛ توده‌ای از بافت انسانی که از سلول‌های بنیادی پرورش یافته تا عملکرد مغز واقعی را شبیه‌سازی کند. هدف اصلی از ساخت چنین ساختارهایی، فراهم کردن بستری برای مطالعه بیماری‌های عصبی و آزمایش داروهای جدید پیش از استفاده در بدن انسان است. با این حال، همین موفقیت باعث بروز نگرانی‌های اخلاقی در جامعه علمی شده است.

برخی از پژوهشگران هشدار داده‌اند که ممکن است این اندام‌واره‌های کوچک روزی به نوعی آگاهی انسانی دست یابند. آن‌ها معتقدند اگر چنین اتفاقی رخ دهد، پرسش‌های دشواری درباره حقوق، رنج و هوشیاری این ساختارها مطرح خواهد شد.

یک نظرسنجی‌ با شرکت ۶۵۷ نفر درباره این موضوع انجام شد. حدود ۲۳ درصد از شرکت‌کنندگان با هرگونه آزمایش بر روی اندام‌واره‌هایی که احتمال دارد دارای آگاهی باشند مخالفت کردند و گفتند که چنین اقداماتی هیچ توجیه اخلاقی ندارد. یکی از شرکت‌کنندگان نوشته است: «اگر این مغزها حتی اندکی آگاهی پیدا کنند، ممکن است احساس درد یا ترس کنند، و در آن صورت، انجام آزمایش بر آن‌ها بی‌رحمانه خواهد بود.»

در مقابل، ۲۵ درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که آزمایش بر روی اندام‌واره‌های بدون آگاهی مشکلی ندارد، مشروط بر آنکه هر نشانه‌ای از هوشیاری در آن‌ها به‌دقت تحت نظر باشد. همچنین ۲۲ درصد موافق انجام آزمایش بر اندام‌واره‌های آگاه بودند، به شرط آنکه قوانین ویژه‌ای برای رفاه آن‌ها تدوین شود. در نهایت ۱۹ درصد از شرکت‌کنندگان معتقد بودند قوانین فعلی نیازی به تغییر ندارد و بقیه نظر میانه‌رو یا نامشخص داشتند.