خواص میوه کاکتوس، نحوه مصرف و نکات مهم

خواص میوه کاکتوس و فواید سلامتی فراوان آن در تحقیقات مختلف نشان داده شده است. میوه خوراکی کاکتوس، طعمی شیرین و لذیذ دارد، از مدت‌ها پیش در آشپزی مکزیکی استفاده می‌شود و به مرور زمان محبوبیتش افزایش یافته است. طریقه مصرف میوه کاکتوس آسان است، بخش‌های مختلف این گیاه خوراکی هستند و میوه کاکتوس در نوشیدنی‌ها، آبمیوه‌ها، مرباها و سایر غذاها به‌کار می‌رود.

علاوه بر خواص میوه کاکتوس برای آشپزی، میوه‌ی کاکتوس منابع تغذیه‌ای قابل‌توجهی دارد و ممکن است در ارتقاء سلامت و محافظت در برابر برخی بیماری‌ها مؤثر باشد. این مقاله به بررسی فواید و مضرات میوه کاکتوس و روش‌های مختلف آماده‌سازی آن و طریقه پوست کندن میوه کاکتوس می‌پردازد.

میوه کاکتوس که همچنین به نام‌های ناپال و اوپونتیا شناخته می‌شود، به‌عنوان درمانی برای دیابت، کلسترول بالا، چاقی و عوارض بعد از مصرف الکل معرفی می‌شود. همچنین خواص ضدویروسی و ضدالتهابی نیز جزو خواص میوه کاکتوس در نظر گرفته شده است.

برخی شواهد اولیه نشان می‌دهند میوه کاکتوس می‌تواند سطح قند خون را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش دهد. برخی تحقیقات همچنین نشان می‌دهند که عصاره میوه کاکتوس احتمالاً به دلیل خواص ضدالتهابی آن اثرات ناخوشایند پس از مصرف الکل را کاهش می‌دهد.

میوه کاکتوس می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد. این گیاه غنی از فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها و کاروتنوئیدها است. طریقه مصرف میوه کاکتوس بهتر است به‌تدریج آغاز شود. مضرات میوه کاکتوس​ برای برخی افراد شامل اسهال، حالت تهوع، افزایش دفعات دفع و احساس پری شکم است.

خواص میوه کاکتوس بسته به نوع آن ممکن است کمی متفاوت باشد، اما به‌طور کلی این میوه منبع خوبی از فیبر است و ویتامین‌ها و مواد معدنی فراوانی دارد.

یک پیمانه (۱۴۹ گرم) میوه کاکتوس خام حاوی موارد زیر است:

• کالری: ۶۱
• چربی: ۱ گرم
• کربوهیدرات: ۱۴ گرم
• فیبر: ۵ گرم
• منیزیم: ۳۰ درصد از نیاز روزانه
• ویتامین C: ۲۳ درصد از نیاز روزانه
• پتاسیم: ۷ درصد از نیاز روزانه
• کلسیم: ۶ درد از نیاز روزانه

میوه کاکتوس منبع خوبی از فیبر غذایی است و با مصرف یک فنجان (۱۴۹ گرم)، حدود ۱۹ درصد از نیاز روزانه فیبر تأمین می‌شود. این میوه حاوی دو نوع فیبر محلول و نامحلول است که هر دو برای سلامت گوارش اهمیت دارند. برخی محققان، میزان فیبر بالا را در صورت مصرف زیاد از مضرات میوه کاکتوس​ می‌دانند؛ زیرا باعث اسهال می‌شود.

منیزیم، پتاسیم و کلسیم موجود در میوه کاکتوس به حفظ فشار خون سالم کمک می‌کنند و ویتامین C نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارد. از خواص میوه کاکتوس ترکیبات گیاهی مفید از جمله اسیدهای فنولیک، فلاونوئیدها و رنگدانه‌هایی هستند که نقش آنتی‌اکسیدانی دارند.

آنتی‌اکسیدان‌ها به پیشگیری از آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از مولکول‌های فعالی به نام رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند؛ عواملی که می‌توانند باعث بروز بیماری شوند.

Encyclopædia Britannica

بسیاری از فواید ادعایی میوه کاکتوس از فیبر و محتوای آنتی‌اکسیدانی آن ناشی می‌شود. هرچند مطالعات انسانی کمی این اثرات را به‌طور مستقیم بررسی کرده‌اند، اما نتایج اولیه امیدوارکننده‌اند.

فیبر موجود در گیاه کاکتوس ممکن است با اتصال به چربی‌های غذایی، دفع آن‌ها را افزایش و جذب انرژی را کاهش دهد و در نتیجه به کاهش وزن کمک کند.

یافته‌های مطالعه‌ای در زمینه بررسی طریقه مصرف میوه کاکتوس برای لاغری روی ۲۰ بزرگسال سالم، نشان داد که مصرف روزانه ۳ بار، هر بار ۲ قرص حاوی ۵۰۰ میلی‌گرم فیبر کاکتوس (در مجموع ۳ گرم فیبر کاکتوس در روز) پس از وعده‌های غذایی، در مقایسه با دارونما باعث دفع چربی بیشتری از طریق مدفوع شد. نتایج این مطالعه برای طریقه مصرف میوه کاکتوس نشان می‌دهد فیبر کاکتوس می‌تواند با کاهش جذب چربی غذایی در کاهش وزن نقش داشته باشد؛ هرچند کاهش وزن مستقیم در این مطالعه اندازه‌گیری نشد.

مطالعات دیگری نیز با پیگیری کاهش وزن پس از مصرف فیبر کاکتوس، تأثیر مثبت آن را تأیید کرده‌اند. البته لازم به ذکر است که این مطالعات روی قرص‌های فیبر گرفته شده از کاکتوس انجام شده‌اند، نه خود میوه‌ی آن.

هر یک میوه‌ی کاکتوس بیش از سه گرم فیبر دارد و کم‌کالری است، بنابراین ممکن است مصرف میوه طبیعی هم اثرات مشابهی داشته باشد، هرچند به تحقیقات بیشتری نیاز است.

استفاده از خواص میوه کاکتوس​ روشی برای داشتن پوست درخشان و موی براق معرفی می‌شود. حتی از عصاره‌های آن در محصولات مراقبت از پوست و مو نیز بهره می‌برند.

ویتامین C و رنگدانه‌های بتالائین موجود در این میوه، خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند. همچنین، دانه و پوست میوه کاکتوس سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه هستند که در سلامت پوست و مو نقش دارند.

طریقه مصرف میوه کاکتوس برای سلامت در مطالعه‌ی کوچک روی ۱۸ فرد سالم بررسی شد و نشان داد مصرف ۲۵۰ گرم پالپ میوه کاکتوس دو بار در روز به مدت دو هفته، سطح ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان C و E در خون را مانند مصرف مکمل ویتامین C افزایش و استرس اکسیداتیو را کاهش داد.

افزایش سطح آنتی‌اکسیدان‌ها ممکن است با محافظت از پوست و مو در برابر آسیب‌های ناشی از پیری، التهاب و قرارگیری در معرض آفتاب، به بهبود سلامت آنها کمک کند. بااین‌حال، هنوز مطالعات مستقیمی که فواید و خواص میوه کاکتوس برای پوست یا مو را اثبات کنند، وجود ندارد.

یکی دیگر از فواید احتمالی میوه کاکتوس، نقش آن در مدیریت قند خون و عوارض دیابت است. فیبر محلول پکتین موجود در میوه کاکتوس می‌تواند به کاهش قند خون و بهبود سطح چربی‌های خون کمک کند.

برخی مطالعات مقدماتی نشان داده‌اند مصرف میوه کاکتوس ممکن است قند خون ناشتا و سطح انسولین بعد از وعده‌های غذایی را در افراد سالم و بیماران دیابت نوع ۲ کاهش دهد. بااین‌حال، نتایج متفاوت بوده‌اند و به نظر می‌رسد اثرات به طریقه مصرف میوه کاکتوس و بخش مورد استفاده از گیاه بستگی دارد.

مروری بر ۲۰ مطالعه‌ی انسانی نشان داد که مصرف ساقه‌ی صاف و خوراکی کاکتوس باعث کاهش قابل‌توجه قند خون و سطح انسولین شد، اما مصرف میوه آن چنین تأثیری نداشت.

بااین‌حال، میوه کاکتوس برای سلامت قلب مفیدتر به نظر می‌رسد؛ زیرا بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ دارای سطح بالای تری‌گلیسیرید و کلسترول کلی و LDL بد هستند که خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. بر اساس یک مرور سیستماتیک از ۱۱ مطالعه، خواص میوه کاکتوس باعث کاهش قابل‌توجه کل کلسترول و کلسترول LDL شده، در حالی که مصرف ساقه‌ی کاکتوس یا پودر آن‌ها فاقد چنین اثراتی بوده است. به تحقیقات بیشتری نیاز است تا مشخص شود که چه میزان از مصرف میوه کاکتوس و چگونگی استفاده از آن، برای مدیریت قند خون و بهبود چربی خون مؤثرتر است.

میوه کاکتوس در طب سنتی برای درمان مشکلات کبد استفاده شده است و برخی مطالعات جدید نیز این ایده را پشتیبانی می‌کنند.آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میوه کاکتوس می‌توانند با کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو، از آسیب کبدی جلوگیری کنند.

مطالعه‌ای روی موش‌های چاق در بررسی طریقه مصرف میوه کاکتوس​ برای سلامت کبد نشان داد که مصرف میوه کاکتوس ممکن است از بیماری کبد چرب غیرالکلی محافظت کند. مطالعه دیگری روی موش‌ها پیشنهاد کرد که آبمیوه کاکتوس می‌تواند از آسیب کبدی ناشی از مصرف مزمن الکل جلوگیری کند.

همچنین مطالعه‌ای روی ۵۵ فرد سالم نشان داد که مصرف عصاره کاکتوس قبل از نوشیدن الکل می‌تواند علائم خماری و نشانگرهای التهابی خون را نسبت به دارونما کاهش دهد.

بااین‌حال، تحقیقات بیشتری در انسان لازم است تا اثرات و خواص میوه کاکتوس بر سلامت کبد بهتر درک شود. همچنین هنوز مشخص نیست که آیا مصرف میوه کاکتوس می‌تواند فواید مشابهی با مصرف سایر بخش‌های گیاه داشته باشد یا خیر.

کاکتوس در صورت آماده‌سازی صحیح، برای مصرف ایمن است، اما ممکن مضرات میوه کاکتوس​ نیز شامل برخی افراد شود. فیبر بالا ممکن است از مضرات میوه کاکتوس در صورت ​مصرف بیش‌ازحد این میوه باشد. عوارض جانبی مرتبط با دریافت زیاد فیبر از جمله اسهال، سوءهاضمه، نفخ یا تهوع است.

علاوه بر این، دانه‌های میوه‌ کاکتوس در موارد نادری با انسداد روده ارتباط داشته‌اند. مصرف بیش‌ازحد این دانه‌ها ممکن است به تشکیل توده‌های غیرقابل‌هضم منجر و باعث انسداد مدفوع شود که از مضرات میوه کاکتوس​ به‌حساب می‌آید.

مصرف میوه‌ یا ساقه‌های صاف خوراکی کاکتوس در مقادیری که معمولاً در دستورهای غذایی استفاده می‌شود، به طور کلی ایمن در نظر گرفته می‌شود.

در طریقه پوست کندن میوه کاکتوس لازم است خارهای ریز سطح آن به نام گلوشید (Glochids ) با دقت کامل برداشته شوند تا از فرو رفتن آن‌ها در پوست یا بلعیده‌شدن ناخواسته جلوگیری شود.

برای فهمیدن طریقه مصرف میوه کاکتوس باید آن را به خوبی بشناسید. میوه‌ی کاکتوس در لبه‌های صفحه‌های صاف کاکتوس رشد می‌کند و شکلی شبیه به گلابی دارد. رنگ این میوه‌ها می‌تواند از سبز (کمتر شیرین) تا قرمز (بسیار شیرینی) و طیف‌هایی از رنگ نارنجی در بین این دو متغیر باشد.

لکه‌های کوچکی که روی سطح میوه مشاهده می‌کنید خار نیستند، بلکه میوه پوشیده از گلوشید است؛ خارهای بسیار ریز و مویی‌شکلی که می‌توانند به پوست بچسبند و بسیار دردناک و به‌سختی ‌قابل‌دیدن باشند. مهم‌ترین نکته در طریقه پوست کندن میوه کاکتوس  محافظت از دست‌هایتان است.

هنگام آماده‌سازی ساقه یا میوه کاکتوس، ابتدا باید گلوشیدها را حذف کنید. هنگام کار حتماً از دستکش و انبر استفاده کنید. بسته به اینکه میوه یا ساقه کاکتوس را از کجا تهیه کرده باشید، ممکن است گلوشیدها قبلاً حذف شده باشند.

اگر خارها هنوز روی کاکتوس وجود داشته باشند، با استفاده از چاقوی کند آن‌ها را به‌آرامی بتراشید و سپس محل قرارگیری خارها (چشم‌ها) را جدا کنید. طریقه پوست کندن میوه کاکتوس برای برداشتن پوست ساقه، استفاده از پوست‌کن سبزیجات است. سپس می‌توانید ساقه‌ی کاکتوس را به صورت نوارهایی باریک یا مکعب‌های کوچک برش دهید و در دستورهای غذایی استفاده کنید.

عکاس: Elise Bauer

طریقه پوست کندن میوه کاکتوس اینطور است که ابتدا حدود نیم سانت از دو سر میوه را برش می‌دهید؛ سپس با چاقو، پوست میوه را از طول، روی سطح بالایی آن، با عمقی حدود نیم سانت برش بزنید.

با استفاده از انگشتان خود، پوست را از میوه به سمت عقب بکشید. پوست در بخش بیرونی نازک است، اما یک لایه‌ی ضخیم‌تر در زیر آن وجود دارد که همراه با پوست جدا می‌شود. تمام پوست را جدا کنید تا فقط بخش داخلی میوه که شبیه به گلابی است باقی بماند.

اکنون که پوست میوه را جدا کرده‌اید، می‌توانید آن را به قطعات کوچکتر برش دهید و مصرف کنید. میوه‌ی کاکتوس دارای دانه‌های کوچک و سختی است که قابل گاز گرفتن نیستند، اما در صورت تمایل می‌توانید آن‌ها را قورت دهید، زیرا خوردن آن‌ها بی‌خطر است. همچنین می‌توانید میوه را بجوید و دانه‌ها را بیرون بیندازید. روش دیگر این است که از آبمیوه‌گیر یا صافی برای جدا کردن دانه‌ها استفاده کنید. در شرایط نادر خوردن بیش‌از‌حد دانه‌ها باعث انسداد روده می‌شود که از مضرات میوه کاکتوس است.

میوه‌ی کاکتوس بیشتر در تهیه‌ی آب‌میوه‌ها، اسموتی‌ها، مرباها و محصولات مشابه استفاده می‌شود. همچنین می‌توان آن را به صورت خام خرد و به تنهایی یا همراه با سایر میوه‌ها به عنوان میان‌وعده‌ی خوشمزه مصرف کرد.

طعم میوه‌ی کاکتوس  شیرین و اغلب به ترکیبی از هندوانه و کیوی تشبیه می‌شود و همین ویژگی آن را به افزودنی منحصربه‌فردی برای نوشیدنی‌هایی مانند لیموناد، دسرها و سالادها تبدیل کرده است. خواص میوه کاکتوس زیاد است، میوه‌ای که کالری پایینی دارند اما سرشار از مواد مغذی است.

میوه‌ی کاکتوس غنی از فیبر، آنتی‌اکسیدان و ویتامین C است و برای بهبود سلامت دستگاه گوارش و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید به شمار می‌آید. حتی به خاطر خواص میوه کاکتوس​ نیز امتحان کردن یک باره‌ی آن، ارزش دارد.