ممکن است قبلاً هم به این موضوع دقت کرده باشید که نام «توتفرنگی» از پایه نادرست است؛ برای اینکه توتفرنگی اصلاً توت بهحساب نمیآید. بهنظر میرسد توتفرنگی پر از شگفتی یا بهتر است بگوییم که از شگفتی پوشیده شده است؛ زیرا آن نقطههای سفید کوچک روی سطح توتفرنگی در واقع تخم یا بذر نیستند.
دانههای ریز سطح توتفرنگی «فندقه» نامیده میشوند و درواقع، میوهی گیاه هستند. هرکدام از این فندقهها برای خود حاوی بذری جداگانه است. اصطلاح «فندقه» درواقع به میوهی خشک سادهی تولیدشده بهواسطهی گونههای مختلف گیاهان گلدار، ازجمله کینوا و گندم سیاه و شاهدانه اشاره میکند.
با این حساب اگر توتفرنگی میوه گیاه و توت بهحساب نمیآید؛ پس دقیقاً چیست؟ بهنقل از آیافالساینس، توتفرنگی ازلحاظ فنی میوهای مجتمع از خانوادهی رزاسه یا گلسرخیان است. تمشک و شاهتوت نیز در همین دسته قرار میگیرند و همهی این میوهها متعلق به خانوادهی گل سرخ هستند.
دانههای ریز سطح توتفرنگی میوهی گیاه هستند و هرکدام برای خود یک بذر دارند
اصطلاح توت برای اشاره به هر میوهی خوراکی و گوشتی دانهدار مبهم است؛ اما یک طبقهبندی علمی برای آن وجود دارد. هر میوه برای قرارگیری در دستهبندی توت، باید بیش از یک دانه داشته باشد و از یک پوستهی بیرونی (برونبر) و یک قسمت میانی گوشتی (میانبر) و یک پوشش داخلی برای نگهداری دانهها یا هستهها (درونبر) تشکیل شده باشد.
توتها از تک تخمدان یک گل منفرد حاصل میشوند و از دو گروه مجزا تشکیل شدهاند. خانوادهی مرکبات متعلق به گروه هسپریدیوم (پرتقالی) هستند و با عنوان توتهای اصلاحشده طبقهبندی میشوند؛ درحالیکه خانوادهی کدوییان (شامل کدو و خیار و هندوانه) گروه توتهای پپوس یا کدویی را تشکیل میدهند. این یعنی گریپفروت و لیموترش و حتی کدوتنبل و خیار و موز همه ازلحاظ فنی توت محسوب میشوند.
دانههای ریز روی سطح توتفرنگی میوه محسوب میشوند و هرکدام برای خود بذر جداگانه دارند.
توتفرنگی برخلاف گروه توت واقعی، درحقیقت بافت نهنج متورمی است که میوهی حامل دانه را روی سطح خود نگه میدارد. برخلاف سایر میوهها، وقتی گل توتفرنگی گردهافشانی میکند، میوه متورم نمیشود. درعوض، بافت نهنج متورم و میوهی واقعی بهشکل فندقههای کوچک و خشک تقسیم میشود. ازآنجاکه فندقه فقط یک تخم دارد، حتی آن را نیز نمیتوان بهعنوان توت دستهبندی کرد.
وضعیت وقتی برای این فندقههای بیچارهی بیمزه بدتر میشود که بدانیم اغلب گیاهان توتفرنگی اصلاً از دانههایشان رشد نمیکنند. گیاهان توتفرنگی در هنگام رشد آنچه با عنوان «ساقهی رونده» نامیده میشود، منتشر میکنند که دراصل کلونهای کوچک توتفرنگی هستند که ریشه میگیرند و با رسیدن به زمین شروع به رشد میکنند.
چرخهی زندگی غیرمعمول این توتهای فریبنده بدینمعنی است که آنها درکنار دیگر میوههای مطرود در دستهی میوههای مجتمع، در طبقهبندی میوههای هستهدار عجیبوغریب تکدانه قرار میگیرند.
۵۸۵۸
