شرکت خودروهای ایرانی–سوری، سیویکو یا سایپا سوریه یک شرکت خودروسازی در سوریه در شهرک صنعتی حسیا در نزدیکی شهر حمص است که ۸۰٪ سهام آن متعلق به سایپا و مابقی آن متعلق به یک شرکت خصوصی سوری (حمیشو) است. کلنگ احداث این کارخانه در سال ۱۳۸۳ با سرمایه گذاری ۵۰ میلیون دلاری مشترک سهامداران صورت پذیرفت و از سال ۱۳۸۶ آغاز به کار کرد. حالا خبر می رسد که ده ها سواری خاک گرفته پراید و تیبا در انبارهای شعبه خودروسازی سایپا در حُمص سوریه پارک شده و دیگر حتی با ارائه تخفیف بالا هم برای آنها مشتری پیدا نمی شود.
تولید این کارخانه هم به روزانه ۳ تا ۴ سواری پراید کاهش یافته است. پیش از آغاز جنگ در سوریه در این کارخانه روزانه ۵۰ تا ۶۰ سواری تولید می شد. کارخانه ای که در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد و به عنوان گامی در جهت توسعه همکاری های اقتصادی ایران و سوریه توسط روسای جمهوری دو کشور افتتاح شد.
اما پس از شدت گرفتن جنگ سوریه تولید آن متوقف شد ولی در سال ۲۰۱۶ میلادی و بنا بر تاکید ایران بار دیگر فعالیت محدود آن از سرگرفته شد.
همین چند وقت پیش بود که برخی از رسانه های خبری رشد صادرات را دلیل اصلی کمبود عرضه در بازار داخلی و نجومی شدن قیمت ها اعلام کردند. با این وجود جاده مخصوص نشین ها معتقدند که صادرات برای آنها صرفه اقتصادی بیشتری دارد البته اگر فروش های دستوری بگذارد.
اکنون و با پایان یافتن جنگ در سوریه، توسعه تولید و حتی ادامه تولید این کارخانه بسیار دشوارتر از گذشته شده است. از یک سو اعمال تحریم های آمریکا، نقل و انتقال قطعات خودرو را به سوریه دشوار کرده است. در عین حال با وجود تلاش دو طرف برای استفاده از مرز گسترده عراق و بندر لاذقیه برای دور زدن تحریم های حمل و نقل و بیمه، سوریه همچنان در پرداخت پول به طرف ایرانی خود مشکل دارد.
به همین منظور توافق اولیه برای تاسیس بانکی مشترک میان دو کشور حاصل شده ولی هنوز گام های اجرایی آن برداشته نشده است.
گام هایی که شاید به دلیل ورود رقیب اقتصادی تازه به بازار سوریه لرزان شده باشند. روسیه به عنوان متحد نیرومند بشار اسد در دوران جنگ داخلی این کشور و به عنوان طرفی تاثیرگذار در پیروزی های او، حالا به دنبال بازارگشایی در سوریه است. اقدامی که عرصه را بر شرکت های ایرانی تنگ خواهد کرد.
شرکت سایپا امروز بیش از ٢٠ سال سابقه صادراتی دارد و به طور جدی از سال ٨٠ برای حضور در بازارهای بین المللی ساختار سازمانی جدی ایجاد کرده است و امروز تیم های مجربی را در بحث های بازاریابی و صادرات طرح ریزی کرده است.
مدیر عامل شرکت سایپا در سوریه گفته است: به رغم این که مردم در بازار این کشور با کاهش قدرت خرید روبرو هستند اما ما توانستیم در سال ۲۰۱۸ از رقبای چینی و کره ای سبقت بگیریم و هزار دستگاه خودرو در این کشور به فروش برسانیم.”
به گفته محمد علویان پراید با قیمت ۱۳۲ میلیون تومان و تیبا با قیمت ۱۴۰ میلیون تومان در سوریه به فروش می رسد.
مدیرعامل شرکت سایپا در سوریه افزود: باید تأکید کنم کل سرمایه شرکت در کشور سوریه برگشت پیدا کرده و حتی ما به سود مناسبی هم دست پیدا کرده ایم که این موضوع برخلاف تمام صحبت ها در مورد ضرردهی شرکت سایپا در کشور سوریه است.
مدیرعامل شرکت سایپا در سوریه با تأکید براینکه به هیچ عنوان خودرویی در کارخانه سوریه ما خاک نمی خورد تصریح کرد: در برنامه ریزی های انجام شده قرار است محصولات ساینا، کوئیک، آریو، H330 و H320 نیز وارد خط تولید این شرکت در سوریه شود به نحوی که در حال حاضر در حال مقدمات این برنامه بوده و یک یا دو ماه آینده اجرایی خواهد شد.
عماد علویان، مدیر عامل شعبه سایپا در سوریه هم ابراز امیدواری می کند که تولید سالانه این کارخانه در سال به ۲ هزار سواری برسد. هر چند که آقای علویان تاکید می کند این روزها و پس از سرگذراندن جنگی طولانی دیگر کسی قدرت خرید پراید و تیبا ندارد والا ما تخفیف های بالایی از طرف ایران به منظور حمایت از مصرف کننده سوری گرفته ایم ولی این روش هم فروش ما را افزایش نداده است.
با این حال، ایران امیدوار است که با پایان جنگ در سوریه بتواند توافق های پیشین برای احداث پالایشگاه و بهره برداری از معادن فسفات را اجرایی کند و این بار در کنار روسیه سهم قابل توجهی از بازار سوریه را بدست آورد.
