تولد ویندوز: از ویندوز ۱.۰ تا سلطه جهانی بر دنیای فناوری

به گزارش بیکینگ و به نقل از دویچه وله، امروز دقیقا چهاردهه از تولد ویندوز۱.۰ می‌گذرد. چهل سال پیش در چنین روزی در ۲۰ نوامبر سال ۱۹۸۵، ویندوز ۱.۰، نخستین سیستم‌عامل مایکروسافت به بازار آمد. رابط گرافیکی شگفت‌انگیز مایکروسافت برای اِم‌اِس‌داس که نه تنها دنیای نرم‌افزار را به کلی زیر و رو کرد بلکه رایانه‌ را به یک محصول خانگی تبدیل کرد که هر فردی به سادگی و بدون نیاز به تخصص بتواند از آن استفاده کند.

پیش از آن، استفاده از رایانه‌ها با نرم‌افزار این شرکت بسیار پیچیده بود و هر عملیات محاسباتی نیازمند وارد کردن فرمان‌های دشوار بود. اما برنامه جدید کار را آسان‌تر کرد و برای نخستین بار، کاربران توانستند از طریق برنامه‌ها فقط روی هرچیزی که می‌خواهند کلیک کنند. نوآوری دیگر، استفاده آسان‌تر از دستگاه‌های متصل به رایانه مانند چاپگرها بود.

امروزه برنامه‌های مرتبط با تایپ کردن و نوشتن و حتی برنامه مشهور طراحی Paint، با گذشت سال‌ها هنوز هم جزو اقلام همراه سیستم‌عامل است.

مایکروسافت، عمدتا به کمک عرضه ویندوز بود  که از یک شرکت دو نفره به یک غول جهانی فناوری بدل شد. بیل گیتس، که این شرکت را همراه با دوست خود پل آلن تاسیس کرده بود، در سال ۱۹۹۱ این موضوع را چنین توصیف کرد: «می‌توان استراتژی ما را در یک کلمه خلاصه کرد: ویندوز!»

با این حال، موفقیت این شرکت یک‌شبه رخ نداد. به بیان ساده‌تر تنها با ویندوز ۳.۰ بود که مایکروسافت، به‌عنوان عرضه‌کننده نرم‌افزار در میان کاربران پذیرفته شد.

بسیاری بر این باورند که مایکروسافت و ویندوز، موفقیت بزرگ خود را تنها مدیون ویندوز ۹۵ هستند. این نسخه از ویندوز، امکان ارتباط از طریق اینترنت را فراهم می‌کرد. منوی استارت، تسک‌بار و امکان اجرای چندین برنامه نیز به آن اضافه شد و درست در همین نقطه، آمار فروش ویندوز پیوسته افزایش یافت.

مایکروسافت در دهه ۹۰ میلادی و سال‌های اول پس از ۲۰۰۰، به‌خاطر قراردادهای محدودکننده با تولیدکنندگان رایانه بی‌تردید با ارائه ویندوز، یک موقعیت انحصاری داشت. هر رایانه به‌طور استاندارد و پایه با ویندوز عرضه می‌شد، چه کسی آن را می‌خواست یا نمی‌خواست، به هر حال ویندوز را دریافت می‌کرد.
 

فراز و نشیب مایکروسافت در عصر هوش مصنوعی

تاریخ ویندوز، همیشه رو به جلو و موفقیت‌آمیز نبوده است و این سیستم عامل، شکست‌هایی را نیز پشت‌سر گذاشته است. برای مثال ویندوز ام‌‌ای (ME). این نسخه بیش از حد کند بود و بسیار ناپایدار اجرا می‌شد. یا حتی ویندوز ویستا هم تجربه خوبی برای این شرکت نبود و بسیاری از دستگاه‌ها اساسا نمی‌توانستند به رایانه‌هایی که این سیستم‌عامل روی آن‌ها نصب شده بود متصل شوند.

با این حال به نظر می‌رسد مایکروسافت دست‌کم از زمان ویندوز ۱۰، دوباره در مسیر درست قرار دارد. هرچند اکنون پس از آن‌که پشتیبانی از این نسخه در ماه اکتبر رسما متوقف شد و تنها تا سال ۲۰۲۶ به‌روزرسانی‌های امنیتی برای اروپا وجود دارد، به کاربران توصیه می‌شود به نسخه فعلی، ویندوز ۱۱، مهاجرت کنند.

امروزه آمارها نشان می‌دهند که حتی با گذشت چهل سال پس از ارائه نخستین نسخه، ویندوز هنوز هم به‌عنوان سیستم‌عامل غالب بر بازار سیطره دارد و همچنان سهم بازار جهانی آن حدود ۷۰ درصد است.

بر اساس یک آمار منتشر شده در ماه ژوئیه ۲۰۲۵، مایکروسافت همچنان بزرگ‌ترین رقبای خود مانند MacOS (حدود هشت درصد) و لینوکس (حدود چهار درصد) را با فاصله بسیار پشت سر می‌گذارد.
و سایر برنامه‌های مایکروسافت از جمله Word، Excel یا Office هنوز همه‌جا و هر روز در زندگی مردم جهان حضور دارند. این امر برای دیگر کاربردهای آینده مانند هوش مصنوعی نیز صدق می‌کند.

به گفته کارشناسان، مایکروسافت در حوزه هوش مصنوعی نیز به نوعی در جایگاه برتر قرار دارد. این شرکت سهم‌های بزرگی در OpenAI، خالق چت‌جی‌پی‌تی دارد و با نگاهی به آینده، هوش مصنوعی را در تمام محصولات خود مانند ویندوز، آفیس و همچنین در فضای ابری، ادغام کرده است.