حتی تلسکوپهای رادیویی هم گاهی نیاز به جاروهای روباتیک دارند. مقامات چینی اخیرا اعلام کردند که تعداد انگشت شماری از روباتهای هوشمند برای نگهداری از تلسکوپ رادیویی کروی پانصد متری چین (FAST) – که در حال حاضر بزرگترین تلسکوپ رادیویی تک ظرفی در جهان است، مورد تایید قرار گرفتهاند و ظاهرا این روباتهای جدید آماده استقرار هستند.
نقش اصلی این روباتها ارزیابی کابلها و قرقرههایی است که از کابین تغذیه FAST (ساختار معلقی که دادههای رادیویی جمعآوریشده توسط دیش را جمعآوری میکند) پشتیبانی میکنند؛ اتوماسیون تعمیر و نگهداری اهداف لیزری و عملگرها روی بازتابنده؛ تسهیل مونتاژ و جداسازی گیرندهها؛ نظارت بر تداخل رادیویی؛ و انجام اندازهگیریهای آبوهوایی کابین ۳۰ تنی.
از آنجایی که کابین تغذیه در ارتفاع ۱۴۰ متر بالاتر از ساختار ظرف زیر آن قرار دارد، طبیعتا نگهداری از آن یک چالش است و با قطر ۰.۵ کیلومتری ظرف، نگهداری کابلهای نگهدارنده کابین تغذیه به همان اندازه سخت است. بر اساس مصاحبه با مهندسان روباتها توسط خبرگزاری دولتی شینهوای چین، یکی از مهمترین کارهای روباتهای جدید جایگزینی حسگرهای ویژه در ظرف است که به انتقال سیگنالهای رادیویی به بالای کابین تغذیه کمک میکند. اینها در بازتابندههای آلومینیومی که ظرف را تشکیل میدهند، تعبیه شدهاند و مممکن است توسط کارکنان تعمیر و نگهداری انسانی آسیب ببینند.
داشتن روباتهای سبکتر این کار را تا حد زیادی تسهیل میکند. یکی از مهندسان تیم طراحی روبات گفت: «وزن انسان میتواند به بازتابنده آسیب برساند، بنابراین راهحل فعلی استفاده از بادکنکهایی است که به پشت یک کارگر تعمیر و نگهداری متصل میشوند تا فشار روی بازتابنده کاهش یابد. اما همه میدانیم که این روش خطرناک و ناکارآمد است.»
حفظ این بخش و سایر اجزای تلسکوپ یعنی در یک بازه زمانی، اطلاعاتی توسط تلسکوپ دریافت نمیشود. جیانگ پنگ، مهندس ارشد FAST، گفت که این روباتهای هوشمند ایمنی عملیاتی و زمان رصد تلسکوپ و در نتیجه کارایی آن را افزایش میدهد.
به گزارش شینهوا، پیشبینی میشود که این روباتهای هوشمند دوره رصد سالانه تلسکوپ را تقریبا ۳۰ روز افزایش دهند. FAST در استان جنوب غربی گوئیژو در یک کارست – دولین طبیعی (یک فرورفتگی توپوگرافی ناشی از انحلال سنگ کربنیک در زیر سطح) واقع شده است. منطقه گنجایشی معادل ۳۰ زمین فوتبال دارد و صدها تپ اختر جدید را از زمان آغاز به کار شناسایی کرده است. این تلسکوپ نه تنها بزرگترین تلسکوپ رادیویی تکصفحهای روی زمین است، بلکه با از دست دادن رصدخانه آرسیبو در پورتوریکو در دسامبر ۲۰۲۰، FAST برای اخترشناسان اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
۵۸۵۸
