غزال زیاری- کاوه ذوقی، متولد سال ۱۳۶۲، کارآفرین و متخصص در حوزه فناوری و مدیریت پروژه است که پس از مهاجرت به مالزی و ادامه تحصیل در مقطع فوقلیسانس، فعالیتش در زمینه مدیریت پروژه را آغاز کرد و سپس در کانادا مهارتها و تجربیاتش را گستردهتر کرد.
این روزها و در شرایطی که بحث در مورد مهاجرت معکوس و استفاده از دانش و مهارتهای ایرانیان تحصیل کرده در خارج از کشور از یک سو و تلاشها برای رونق هرچه بیشتر استارت آپها و همچنین شرایط بحث برانگیز اینترنت در داخل کشور داغ است، فرصت را مساعد دیدیم تا در گفتگو با کاوه ذوقی به این مسائل بپردازیم.
مشروح گفتوگو را در ادامه بخوانید:
مقایسه کیفیت اینترنت ایران و کانادا
ذوقی در پاسخ به این پرسش که، اگر بخواهید به مقایسه زیرساختهای فناوری اطلاعات برای فعالان کسبوکار در ایران و کشورهایی که در آنها تجربه کاری دارید، از کیفیت و سرعت اینترنت گرفته تا دسترسی به نرمافزارها و سختافزارها بپردازید، چه مواردی برای شما جلب توجه میکنند، گفت:«در کانادا زیرساختهای فناوری اطلاعات بهشدت پایدار، قابلاعتماد و باکیفیت هستند. سرعت اینترنت خیلی بالاست و پوشش سراسری دارد، حتی در مناطق روستایی. دسترسی به نرمافزارها و سختافزارهای بهروز چه ازنظر نحوه عرضه و چه ازنظر قانونی بودنشان نیز بدون محدودیت است.
در مقابل، در ایران با محدودیتهای متعددی روبهرو هستیم؛ کیفیت و سرعت اینترنت اغلب متغیر است و محدودیتهای قانونی و فیلترینگ، دسترسی به خیلی از نرمافزارها و خدمات آنلاین را دشوار میکند. درعینحال به دلیل تحریمها، تهیه سختافزارها و نرمافزارهای بهروز و قانونی با هزینه و مشکلات بیشتری همراه است.
تحریمها و عدم دسترسی به بازارهای بینالمللی، معضل بزرگ استارتاپها
او در ادامه و در پاسخ به این پرسش که موانع رشد استارتآپها در ایران را در چه مواردی میبینید، گفت:«استارتآپها در ایران با چالشهای متعددی مواجهاند. یکی از مهمترین مشکلات، دسترسی نداشتن به بازارهای بینالمللی به دلیل تحریمهاست. از طرف دیگر، نوسانات اقتصادی و نرخ ارز باعث میشود که برنامهریزی مالی و سرمایهگذاری بلندمدت دشوار باشد. فیلترینگ و محدودیتهای اینترنتی هم یکی دیگر از موانع قابلتوجه است؛ چون خیلی از استارتآپها برای توسعه، تبلیغات و ارتباطات به اینترنت آزاد نیاز دارند.
علاوه بر همه اینها، قوانین پیچیده و غیر شفاف در حوزه مالکیت فکری و ثبت شرکتها، عدمحمایتهای مالی کافی و نبود شبکههای ارتباطی قوی با سرمایهگذاران از دیگر موانع اصلی به شمار میروند.»
در این کشور اینترنت تقریبا بدون فیلتر است
ذوقی در ادامه و در پاسخ به این پرسش که در کشورهایی که در آنها مشغول به کار بودید، تجربه مشابهی از فیلترینگ یا محدودیتهای اینترنتی به هر نحوی داشتهاید یا خیر، گفت:«در کانادا تقریباً فیلترینگ اینترنت وجود ندارد. اینترنت این کشور آزاد است و دولت تنها در مواردی مثل جلوگیری از انتشار محتواهای غیرقانونی یا سوءاستفادههای جدی، دخالت میکند. از همین رو کسبوکارها میتوانند بدون هیچ محدودیتی از پلتفرمها و ابزارهای بینالمللی استفاده کنند.
اما فیلترینگ در ایران و محدودیت دسترسی به برخی پلتفرمها برای کسبوکارها چالش بزرگی ایجاد کرده و باعث میشود تا بسیاری از استارتآپها نتوانند به مخاطبان هدفشان دسترسی پیدا کنند یا از ابزارهای ضروری بهره ببرند.»
با وجود محدودیتها، کسبوکارهای ایرانی تلاش میکنند در فضای مجازی زنده بمانند
این متخصص فناوری در ادامه و در پاسخ به این پرسش که دسترسی به فضای مجازی چقدر برای کسبوکارها عامل تأثیرگذاری در رشد و توسعه است، گفت:« فضای مجازی امروز یکی از ارکان اصلی رشد و توسعه کسبوکارهاست. این فضاها نهتنها امکان تبلیغات کمهزینهتر را فراهم میکنند، بلکه دسترسی مستقیم به مشتریان، ابزارهای مدیریت و تحلیل بازار را نیز ممکن میسازند. در کشورهایی مثل کانادا که دسترسی آزاد به اینترنت وجود دارد، بسیاری از کسبوکارها بخش عمدهای از فعالیتهایشان را بر بستر آنلاین متمرکز کردهاند؛ اما در ایران، باوجود محدودیتها، کسبوکارها همچنان تلاش میکنند از فضای مجازی بهرهبرداری کنند، هرچند که دسترسی محدود و هزینههای جایگزینی ابزارها موانعی جدی محسوب میشود.»
با بازگشت به ایران، شاهد محدودتر شدن فضای فعالیت بودم
ذوقی در ادامه و در پاسخ به این پرسش که با بازگشت به ایران شاهد بازتر شدن فضای فعالیت بودید یا محدودتر شدن آن، گفت:« متأسفانه با بازگشت به ایران، شاهد محدودتر شدن فضای فعالیت بودم. در سالهای اخیر فیلترینگ، بیشتر و دسترسی به برخی ابزارها و شبکههای اجتماعی که برای رشد کسبوکارها ضروری هستند، محدودتر شده است. از طرفی، مشکلات اقتصادی و عدم ثبات قوانین نیز باعث شده که شرایط برای فعالیت کسبوکارها سختتر شود.»
او در آخر و در پاسخ به این پرسش که توجه کسبوکارها در سایر کشورها بیشتر معطوف به کدام شبکههای اجتماعی است، گفت:« در کانادا و بسیاری از کشورهای دیگر، بهرهگیری از شبکههای اجتماعی در کسبوکارها، بسته به نوع کسبوکار و مخاطب هدف متفاوت است.
لینکدین برای کسبوکارهای B2B و حرفهای اهمیت بالایی دارد. اینستاگرام و تیکتاک برای کسبوکارهای مرتبط با مد، زیبایی، غذا و سبک زندگی محبوب هستند. فیسبوک همچنان جایگاهش را بهویژه برای تبلیغات در بین مخاطبان میانسال حفظ کرده و توییتر نیز برای برندهایی که نیاز به تعامل سریع یا فعالیت در حوزههای خبری و سیاسی دارند، مهم است.
اما نکته کلیدی اینجاست که در این کشورها، دسترسی به تمام این پلتفرمها آزاد است و کسبوکارها میتوانند استراتژیهای خود را بدون محدودیت طراحی کنند.»
۲۲۷۲۲۷
