دادههای به دست آمده از اولین بررسیهای «ابزار طیفسنجی انرژی تاریک» (DESI) بزرگترین و دقیقترین نقشه سه بعدی جهان را تولید کرده است که تصویری خیره کننده از کهکشانها در امتداد میلیاردها سال نوری را نشان میدهد.
تصویر ارائه شده شامل 7.5 میلیون کهکشان در فاصله حدود 5 میلیارد سال نوری در جهت صورت فلکی سنبله (Virgo) میشود که زمین در پایین سمت چپ آن قرار دارد. با توجه به ساختار بسیار بزرگ جهان که در این تصویر به وضوح قابل مشاهده است، اطلاعات بسیار زیادی برای اخترشناسان وجود دارد تا برای درک مسائل جدید از آنها استفاده کنند.
«جولین گای» دانشمند آزمایشگاه برکلی که پروژه DESI را مدیریت می کند، توضیح میدهد:
زیبایی زیادی در آن وجود دارد. در توزیع کهکشانهای این نقشه سهبعدی، دستهها، رشتهها و حفرههای عظیمی وجود دارد که بزرگترین سازههای جهان هستند. اما در درون آنها، ردپایی از جهان بسیار اولیه و تاریخچه گسترش آنها در طول زمان را مشاهده خواهید کرد.
DESI دادههای حقیقی را در مورد طیف رنگی کهکشانها جمع آوری میکند که میتواند میزان دور بودن یک کهکشان خاص را نشان دهد. با توجه به اینکه جهان دائما در حال انبساط است، نور کهکشانهای دورتر گسترده میشود و طول موجهای آن بیشتر به سمت انتهای قرمز طیف جابهجا میشود. با این وجود، کهکشانهایی که بیشتر به رنگ قرمز به نظر میرسند دورتر هستند.
نحوه تولید نقشه سه بعدی جهان
ابزار DESI که روی تلسکوپ تلسکوپ نیکولاس میال در آریزونا نصب شده است، ارزیابیهای خود را با استفاده از نوعی تنظیم خاص اندازهگیری میکند. در این روش، نور از شش عدسی بزرگ عبور میکند و سپس توسط مجموعهای از کابلهای فیبر نوری که توسط 5000 جانما رباتیک کنترل میشود، جذب شده و میتواند کابلها را با دقت تا 10 میکرونی جابجا کند. در ادامه، نور به 10 طیفنگار فرستاده میشود تا برای تجزیه و تحلیل به رنگهای تشکیل دهندهاش تقسیم شوند.
نقشه فعلی در طول ماموریت هفت ماه اول DESI در سال 2021 تولید شده و تازه شروع کار آن است. ماموریت اولیه این ابزار در سال 2026 به پایان میرسد و تا آن زمان انتظار میرود فهرست بیش از 35 میلیون کهکشان را تهیه کرده باشد که تا 11 میلیارد سال نوری با ما فاصله دارند. این گنجینه دادهها جزئیات جدید و جالبی در مورد کهکشانها، سیاهچالهها، اختروشها و انرژی تاریخ آشکار میکند.
