غزال زیاری: نتیجه یک مطالعه جدید حکایت از آن دارد که نخستین افرادی که پایشان به منطقه آمریکای جنوبی رسیده است، گروهی ناشناخته از شکارچی-گردآورندگان بوده اند که مدتها بعد، بدون هیچ اثری ناپدید شده اند و در حال حاضر نیز به سختی ردهایی از آنها به دست آمده است.
این جمعیت اسرارآمیز حدود ۶۰۰۰ سال پیش از طریق پل زمینی موجود میان آمریکای مرکزی و شمال کلمبیا، وارد منطقه آمریکای جنوبی شده و در آنجا سکنی گزیده اند، اما نکته عجیب اینجاست که آنها هیچ ارتباط ژنتیکی با جوامع کنونی و حتی با هیچکدام از جمعیتهای شناختهشده در آمریکای جنوبی در دو هزار سال گذشته ندارند.
آندریا کاساس-وارگاس، یکی از نویسندگان این پژوهش در این باره توضیح داد: «اینکه آثار ژنتیکی این جمعیت اولیه بهطور کامل ناپدیدشده، آنهم بهویژه در آمریکای جنوبی، بسیار غیرمعمول است.»
محققان با تجزیهوتحلیل DNA مربوط به ۲۱ فرد باستانی از فلات بوگوتا که قدمتشان بین ۶۰۰۰ تا ۵۰۰ سال قبل تخمین زده میشود، موفق به شناسایی این گروه پیشاکلمبیایی در سایتی مرتفع به نام چکوا (Checua) شدند.
کیم-لوئیز کرتک، نویسنده اصلی مقاله هم دراینباره توضیح داد: «یافتهها حکایت از آن دارد که افراد چکوا از جمعیتهای نخستینی سرچشمه میگیرند که با سرعت زیادی در سراسر آمریکای جنوبی گسترش و تمایزیافتهاند.»
اولین موج مهاجرت به آمریکای جنوبی
پس از تأیید اینکه این گروه ارتباطی با جمعیتهای اجدادی آمریکای شمالی مثل فرهنگ کلیویس یا جزایر کالیفرنیا ندارد، محققان به این نتیجه رسیدند که این بقایای ۶۰۰۰ ساله، متعلق به یک شاخه جنوبی از بومیان آمریکاست که درواقع اولین موج مهاجرت انسان از آمریکای مرکزی به آمریکای جنوبی بودهاند.
عجیب اینجاست که ردپای ژنتیکی این جمعیت اولیه در هیچیک از نمونههای ژنتیکی مربوط به افراد پس از ۲۰۰۰ سال پیش یافت نشده و در هیچیک از گروههای بومی کنونی نیز دیده نمیشود.
کرتک دراینباره توضیح داد: «ما نتوانستیم نوادگان این شکارچی-گردآورندگان اولیه را در فلاتهای کلمبیا پیدا کنیم؛ این بدان معناست که ژنها منتقل نشدهاند و در ناحیه بوگوتا، جایگزینی کامل جمعیت رخداده است.»
اینکه این جمعیت چگونه از بین رفتهاند، هنوز مشخص نیست؛ اما ناپدید شدن آنها همزمان با ظهور نوعی سفالسازی جدید موسوم به “مجموعه سرامیکی هررا” بوده که حدود ۳۰۰۰ سال پیش پدید آمده است.
برخلاف شکارچیان-گردآورندگان تازه کشفشده، تصور میشود که گروههای مرتبط با فرهنگ هررا بیشتر به کشاورزی (مخصوصاً کشت ذرت) میپرداختند و بعدها به پیدایش فرهنگ جدیدی به نام موئیسکا (Muisca) انجامیدند.
تداوم ژنتیکی و فرهنگی میان جمعیتهای هررا و موئیسکا و بومیان فعلی آمریکای جنوبی به خوبی مستند شده و مدارک و شواهد زیادی در این راستا وجود دارد. مثلاً زبانهای چیبچان (Chibchan) که توسط این فرهنگها وارد این منطقه شده است، همچنان در بخشهایی از شمال کلمبیا صحبت میشود.
بر اساس این پژوهش، گسترش کشاورزی ذرت و سفالسازی در سراسر آمریکای جنوبی بهجای آن که از طریق انتقال فرهنگی رخداده باشد، ناشی از جایگزینی کامل جمعیت بوده است. به عبارت دیگر، موج دوم مهاجرت به آمریکای جنوبی به منزله جایگزینی کامل ساکنان پیشین این منطقه بوده است و به این صورت نبوده که ساکنان پیشین در جمعیت جدید حل و تلفیق شده باشند.
منبع: iflscience
