غزال زیاری: پنجشنبه سیام اسفند، اعتدال بهاری از راه رسید و این به معنای آغاز فصل بهار در نیمکره شمالی و شروع پاییز در نیمکره جنوبی بود. در ظهر این روز، خورشید در خط استوا دقیقاً در بالای سر قرار میگیرد؛ اما سؤالی که اینجا مطرح میشود این است که اعتدال بهاری و پائیزی دقیقاً به چه معناست و چه زمانی اتفاق میافتند؟
اعتدالها تنها زمانهایی از سال هستند که هر دو قطب شمال و جنوب بهطور همزمان نور خورشید را دریافت میکنند. این رویدادها قرنهاست که در سراسر جهان گرامی داشته میشوند؛ اصلیترین و مهمترین بزرگداشت اعتدال بهاری، نوروز، سال نوی ایرانی است که بر اساس اعتدال بهاری تعیین میشود. همچنین در سایت مایایی چیچن ایتزا در مکزیک، مردم در زمان اعتدال گرد هم میآیند تا شاهد ایجاد سایهای مار مانند توسط خورشید بر روی سازهای به نام الکاستیو باشند؛ گویا که ماری در حال پایین آمدن از آن است.
اما در هنگام اعتدال، در آسمان چه اتفاقی میافتد؟ در این مقاله قصد داریم تا درباره نحوهٔ تقسیمبندی سال بر اساس مدار زمین صحبت کنیم.
اعتدال چیست؟
گردش زمین به دور خورشید، با زاویه مشخصی انجام میشود. در بیشتر طول سال، محور زمین یا به سمت خورشید متمایل است یا از آن دور است و این موضوع باعث میشود که نور و گرمای خورشید بهطور نابرابر در نیمکره شمالی و جنوبی توزیع شود.
اما در زمان اعتدال، محور زمین و مدار آن بهگونهای همراستا میشوند که هر دو نیمکره مقداری مساوی از نور خورشید دریافت میکنند.
واژه اعتدال (Equinox) از دو کلمهٔ لاتین به معنی “برابر” و “شب” گرفتهشده و دلیل آن این است که در زمان اعتدال، طول روز و شب تقریباً برابر است (البته بسته به موقعیت شما روی کرهٔ زمین، ممکن است چند دقیقه اختلاف وجود داشته باشد.)
اعتدال بهاری (ربیعی) در نیمکره شمالی، بسته به سال، بین روزهای ۱۹ تا ۲۱ مارس رخ میدهد و اعتدال پاییزی نیز بین روزهای ۲۱ تا ۲۴ سپتامبر اتفاق میافتد.
انقلاب خورشیدی چیست؟
انقلابهای خورشیدی زمانی را در سال مشخص میکنند که زمین بیشترین میزان انحراف را به سمت خورشید یا دور از آن دارد. در این حالت، نیمکرهها مقادیر متفاوتی از نور خورشید دریافت میکنند و طول روز و شب به بیشترین حد نابرابری خود میرسد.
در انقلاب تابستانی در نیمکره شمالی، این نیمکره به سمت خورشید متمایل میشود که باعث ایجاد طولانیترین روز و کوتاهترین شب سال میشود. این رویداد بین روزهای ۲۰ تا ۲۲ ژوئن هرسال رخ میدهد.
از سوی دیگر، در انقلاب زمستانی، نیمکره شمالی از خورشید فاصله میگیرد و این باعث رقم خوردن کوتاهترین روز و طولانیترین شب سال میشود و بین روزهای ۲۰ تا ۲۳ دسامبر رخ میدهد.
تفاوت بین فصلهای هواشناسی و نجومی چیست؟
این دو روش متفاوت برای تقسیمبندی سال هستند. فصلهای نجومی بر اساس حرکت زمین به دور خورشید تعیین میشوند، ولی فصلهای هواشناسی با توجه به شرایط آبوهوایی مشخص میگردند.
در این روش، سال به دورههای سهماهه تقسیمشده که بر اساس الگوهای دمایی سالانه تنظیمشدهاند. طبق این تقویم، بهار از ۱ مارس، تابستان از ۱ ژوئن، پاییز از ۱ سپتامبر و زمستان از ۱ دسامبر آغاز میشود که این فصول هواشناسی در ایران، اول فروردین، اول تیر، اول مهر و اول دی آغاز میشوند.
منبع: apnews
۲۲۷۲۲۷
