اضطراب دفع مدفوع: وقتی رفتن به دستشویی در خارج از خانه استرس‌زا می‌شود

بعضی افراد هنگام دفع مدفوع نمی‌توانند از توالت‌های بیرون از خانه استفاده کنند. این مشکل پزشکی با عنوان پارکوپرزیس شناخته می‌شود و آلمانی‌ها آن را Heimscheißer می‌نامند؛ یعنی «کسی که فقط در خانه مدفوع می‌کند».

برای افرادی که دچار اضطراب دفع مدفوع هستند، فقط فکر کردن به استفاده از دستشویی در مدرسه، محل کار یا مکان‌های عمومی می‌تواند اضطراب شدید ایجاد کند و حتی برخی در تعطیلات هم دچار مشکل می‌شوند. علائم ممکن است شامل افزایش ضربان قلب، تعریق، تهوع، لرزش و سختی در دفع باشد.

اضطراب دفع مدفوع نسبتا شایع است. مطالعه‌ای روی ۷۱۴ دانشجوی دانشگاه‌های استرالیا نشان داد بیش از ۱۴ درصد از شرکت‌کنندگان به دلیل اضطراب، از استفاده از دستشویی عمومی اجتناب می‌کردند و حدود ۳ درصد هم از دستشویی عمومی به خاطر ترس از آلودگی دوری می‌کردند.

اضطراب دفع مدفوع اغلب ناشی از ترس شدید از نگاه و قضاوت دیگران است. مطالعه‌ای روی ۳۱۶ دانشجوی دانشگاه‌های استرالیا نشان داد شایع‌ترین دلیل اضطراب مدفوع، ترس از بد دیده شدن به خاطر دفع مدفوع است. برای مثال، افراد نگران بودند دیگران فکر کنند آن‌ها زیاد طول می‌کشند، یا از صداها و بوی تولید شده حین دفع هراس داشتند.

روانشناسان اضطراب دفع مدفوع را نوعی اختلال اضطراب اجتماعی می‌دانند. تحقیقات نشان داده افرادی که دچار این مشکل هستند، معمولا افکار منفی درباره خود دارند، مانند «اگر در کارم شکست بخورم، یعنی من یک فرد شکست‌خورده هستم».

در نهایت، افراد مبتلا به اضطراب دفع مدفوع، بیشتر از همه از قضاوت شدن توسط دیگران می‌ترسند.

نگه داشتن مدفوع می‌تواند باعث شود مدفوع در روده بزرگ سخت‌تر و خشک‌تر شود، زیرا آب بیشتری از آن جذب می‌شود. این وضعیت می‌تواند منجر به یبوست مزمن شود. یبوست مزمن خطر مشکلاتی مانند موارد زیر را افزایش می‌دهد:

• خونریزی از هموروئید
• درد ناشی از شکاف‌های مقعدی (پارگی در پوشش داخلی مقعد)
• بیرون‌زدگی روده بزرگ (وقتی بخشی از روده از مقعد خارج می‌شود)

با گذشت زمان، این مشکلات می‌توانند به بی‌اختیاری مدفوع منجر شوند.

یک مورد شدید در بریتانیا گزارش شده است که دختری نوجوان به قدری از استفاده از توالت هراس داشت که گاهی مدفوع خود را تا دو ماه نگه می‌داشت. این موضوع باعث شد روده بزرگ او پر از مدفوع شود و نهایتا قفسه سینه‌اش فشرده شد، که به حمله قلبی و مرگ غم‌انگیز او در سن ۱۶ سالگی انجامید.

آموزش درست درباره رفتارهای دستشویی رفتن بخشی از درمان اضطراب دفع مدفوع است. برای مثال، مدت زمانی که روی دستشویی می‌نشینید اهمیت دارد. مطالعه‌ای در ترکیه نشان داد نشستن بیش از پنج دقیقه روی دستشویی با بروز هموروئید و شکاف مقعدی مرتبط است. افرادی که اضطراب دفع مدفوع دارند، بیشتر در معرض این مشکلات ناشی از یبوست هستند و این می‌تواند اضطراب آن‌ها را تشدید کند.

مصرف کافی فیبر غذایی هم بسیار مهم است، زیرا مدفوع را نرم و دفع آن را آسان‌تر می‌کند و می‌تواند استرس ناشی از دستشویی رفتن را کاهش دهد. طبق توصیه متخصصان تغذیه، میزان حداقل مصرف روزانه فیبر برای مردان بالغ ۳۰ گرم و برای زنان بالغ ۲۵ گرم است.

روش مفید برای داشتن دفع سالم و منظم: تکنیک SEN

یکی از روش‌های مفید که برای بیماران توصیه می‌کنم، تکنیک SEN است:

• S – Six minutes: حداکثر شش دقیقه روی توالت بنشینید
• E – Enough fibre: با خوردن میوه، سبزیجات و غلات کامل فیبر کافی مصرف کنید
• N – No straining: مدفوع باید بدون زور زدن خارج شود

همچنین نوشیدن مقدار کافی آب برای حفظ کارکرد طبیعی روده‌ها بسیار مهم است و باید از تأثیر داروهایی مانند افیون‌ها که می‌توانند یبوست را تشدید کنند، آگاه باشید و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.

آگاهی از رفتار صحیح دستشویی رفتن برای کسانی که اضطراب مدفوع دارند اهمیت زیادی دارد، زیرا ممکن است بیش از حد روی دفع مدفوع تمرکز کنند و در نتیجه اقداماتی ساده و سبک‌زندگی سالم که می‌تواند دفع را راحت‌تر کند، نادیده بگیرند.

برای افرادی که دچار اضطراب مدفوع هستند، درمان شناختی-رفتاری (CBT) به عنوان روش اول توصیه می‌شود. این روش به شناسایی و اصلاح الگوهای فکری منفی کمک می‌کند.

اغلب افراد از روش مواجهه تدریجی استفاده می‌کنند؛ یعنی به تدریج و مرحله به مرحله با موقعیت‌های دشوار استفاده از دستشویی عمومی روبه‌رو می‌شوند تا اضطراب کاهش یابد و اعتمادبه‌نفس افزایش پیدا کند.

مهم‌ترین نکته برای غلبه بر اضطراب دفع مدفوع این است که از کمک متخصص سلامت روان استفاده کنید. ابتدا با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص شود آیا علائم شما ناشی از اضطراب مدفوع است یا ممکن است مشکل گوارشی جدی‌تری وجود داشته باشد. پزشک می‌تواند داروهایی برای کمک به یبوست تجویز کند و در صورت نیاز، شما را به روان‌شناس معرفی کند تا درمان شناختی-رفتاری دریافت کنید.

نگه داشتن مداوم مدفوع برای سلامتی مضر است. اگر هنگام کار، مدرسه یا سفر احساس استرس برای دفع مدفوع می‌کنید، مهم است که دلیل آن را بشناسید و برای رفع مشکل اقدام کنید.