از آستانه انقراض تا بازگشت به اوج؛ چگونه جمعیت گرگ‌ها در اروپا افزایش یافت؟

گرگ‌های اروپایی پس از نزدیک‌شدن به آستانه انقراض، اکنون بازگشتی چشمگیر به قلب طبیعت را تجربه می‌کنند. در حالی که جمعیت گوشتخواران بزرگ جهان رو به کاهش است، جمعیت گرگ‌ها در اروپا طی یک دهه، نزدیک به ۶۰ درصد افزایش یافته و گرگ‌ها را به نمادی از موفقیت در حفاظت از حیات‌وحش تبدیل کرده است. همزیستی با انسان، پذیرش خسارت‌های موضعی، حمایت قانونی، سیاست‌های جبرانی و ابزارهای پیشگیرانه، همه دست به دست هم داده‌اند تا گرگ‌ها بتوانند به عنوان رکن اساسی زیست‌بوم، به حیات پررونق خود ادامه دهند.

گرگ‌ها، برای هزاران سال الهام‌بخش شگفتی انسان‌ها بوده‌اند و در هنر و اسطوره‌های بشری، جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند. امروزه نیز، اگر کوهنوردی در مسیر پیمایش خود با گرگی روبه‌رو شود، احتمالاً پیش از درآوردن گوشی هوشمند برای عکس‌گرفتن، احساس ترس یا شگفتی بسیاری را تجربه کند. با‌این‌حال، واکنش کشاورزی که درصدد محافظت از دام‌هاست، احتمالاً با رفتار گردشگر شهرنشین کاملاً متفاوت خواهد بود.

به‌گزارش مجله اسمیتسونیان، در سال‌های اخیر، این احتمال که افراد بیشتری در اروپا خود را در مواجهه با گرگ‌ها ببینند، رو‌ به‌ افزایش رفته است. بر اساس یافته‌های مطالعه‌ای تازه، تا سال ۲۰۲۲ جمعیت گرگ‌ها در اروپا نسبت به یک دهه‌ی قبلی، نزدیک به ۶۰ درصد افزایش یافته است. در حالی که جمعیت گوشتخواران بزرگ در سراسر جهان روندی کاهشی داشته، گرگ خاکستری اروپایی (زیرگونه‌ای از Canis lupus) برخلاف این مسیر حرکت کرده است. رشد چشمگیر جمعیت در حالی رقم خورده که گرگ‌ها، ناگزیر به زندگی در مناطقی شده‌اند که عمدتاً در سیطره‌ی انسان‌ها قرار دارد.

افزون‌بر‌این، بررسی‌های تازه نشان می‌دهد که گرگ‌ها توانسته‌اند به‌طرز شگفت‌آوری خود را با زندگی در مناطق شهری و کشاورزی تطبیق دهند و پس از نزدیکی به آستانه انقراض در قرن‌های نوزدهم و بیستم، بازگشتی چشمگیر را تجربه کنند.

هرچند همزیستی با گرگ‌ها پیروزی چشمگیری برای حیات‌وحش به شمار می‌رود، این روند در مواردی به از‌دست‌رفتن دام‌های کشاورزان منجر شده است؛ پدیده‌ای که گاه با کشتار غیرقانونی گرگ‌ها پاسخ داده می‌شود. خوشبختانه، وضع قوانین حمایتی و پرداخت غرامت به کشاورزان آسیب‌دیده، زمینه‌ی همزیستی انسان و گرگ را در بخش‌هایی از اروپا فراهم کرده است.