به گزارش خبرگزاری بیکینگ، در حالی که ارتشها از ارکان اصلی حاکمیت و امنیت ملی در بسیاری از کشورها به شمار میروند، بر اساس دادههای منتشرشده از World Population Review، دستکم ۳۹ کشور و قلمرو در جهان فاقد نیروی نظامی دائمی هستند؛ وضعیتی که گاه نتیجه سیاستهای صلحطلبانه و گاه ناشی از وابستگی به کشورهای دیگر برای تأمین امنیت است.
بر اساس اطلاعات منتشرشده از سوی کتاب سال سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA World Factbook)، این کشورها اگرچه فاقد نیروی نظامی رسمی هستند، اما برخی از آنها از نیروهای پلیسی با ماهیت شبهنظامی برای دفاع از مرزها و امنیت داخلی خود استفاده میکنند.
ارتش؛ نهادی فراتر از جنگ
در بیشتر کشورهای جهان، ارتش یک نیروی منظم، مسلح و سازمانیافته است که با مجوز دولت مرکزی، وظیفه اصلیاش حفاظت از تمامیت ارضی کشور و در صورت نیاز، شرکت در عملیاتهای جنگی است. با این حال، در مواقع بحرانهای انسانی نیز ارتشها میتوانند به ارائه کمکهای غذایی، درمانی و امدادی بپردازند.
اگرچه در بسیاری از کشورها ارتش صرفاً برای دفاع از سرزمین استفاده میشود، اما تجربههایی مانند جنگ جهانی اول، جنگ جهانی دوم و تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ نشان دادهاند که ارتشها میتوانند نقش تهاجمی نیز ایفا کنند.
کشورهایی بدون ارتش؛ سه دسته اصلی
بررسیها نشان میدهد کشورهای فاقد نیروی نظامی دائمی عمدتاً در سه دسته جای میگیرند:
-
کشورهایی که بهصورت رسمی خلع سلاح شدهاند (مانند کاستاریکا که در سال ۱۹۴۸ ارتش خود را منحل کرد)
-
کشورهایی که بنیانگذاران آنها هیچگاه ارتش تشکیل ندادند
-
مستعمرات یا سرزمینهای وابسته پیشین که همچنان تحت حفاظت نظامی کشور مادر هستند (مانند موناکو که مسئولیت دفاعیاش بر عهده فرانسه است)
مثال کاستاریکا؛ امنیت بدون ارتش؟
کاستاریکا یکی از شناختهشدهترین نمونههای کشورهایی است که بدون ارتش اداره میشود. این کشور در سال ۱۹۴۸ تصمیم به انحلال کامل نیروهای نظامی خود گرفت. با این حال، نیروی پلیس موسوم به «نیروی عمومی» در این کشور مسئولیت امنیت داخلی و حفاظت از مرزها را بر عهده دارد و از کمکهای آموزشی کشورهایی چون ایالات متحده و کلمبیا بهرهمند شده است.
۲۲۷۲۲۷
