ستاره پروکسیما قنطورس با فاصله چهار سال نوری نسبت به ما تقریبا در همسایگیمان از دو سیاره میزبانی میکند. با این حال، تحقیقات جدید صورت گرفته با تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوب اروپا (ESO VLT) نشان داده که این دو سیاره احتمالا یک برادر کوچکتر هم دارند که از جمله سبکترین سیارههای فراخورشیدی شناخته شده است.
سیاره جدیدی که اخیرا شناسایی و دادههای آن در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شده، پروکسیما d نام دارد و در فاصله بسیار نزدیکی دور ستاره خود گردش میکند. فاصله این سیاره با پروکسیما قنطورس حدود 4 میلیون کیلومتر معادل یک دهم فاصله عطارد و خورشید است. این فاصله کم باعث شده پروکسیما d بتواند هر پنج روز یک دور کامل به دور ستارهاش بزند. در نتیجه، غیرقابل سکونت خواهد بود.
این سیاره جدید یک چهارم زمین جرم دارد و به همین خاطر در مقایسه با استاندارد سیارههای فراخورشیدی فوقالعاده سبک است. «ژائو فاریا» از محققان این مطالعه میگوید: «این اکتشاف نشان میدهد که نزدیکترین ستاره به ما ظاهرا سیارههای جذابی اطراف خود دارد که میتوان در آینده درباره آنها تحقیقات بیشتری انجام داد.»
جرم بسیار پایین این کره موجب شده بود رصدش دشوار باشد. محققان پس از مشاهدات اولیه با تلسکوپ 3.6 متری ESO به سراغ «طیفسنج اشل» (ESPRESSO) رفتند. فاریا میگوید: «به دنبال مشاهدات جدید، توانستیم تایید کنیم که سیگنالها از یک سیاره احتمالی جدید به دست آمدهاند.»
سیاره جدید پروکسیما d با روشی متفاوت شناسایی شد
بسیاری از سیارههای فراخورشیدی با استفاده از روش گذر شناسایی میشوند. در این روش، اخترشناسان به دنبال افتادگی در روشنایی ستاره میگردند که میتواند نشاندهنده عبور سیاره از جلوی آن باشد. اما پروکسیما d با روش دیگری موسوم به تکنیک سرعت شعاعی شناسایی شد. محققان در این روش به دنبال جنبشهای قابل مشاهده در حرکت ستاره میگردند که بر اثر گرانش سیاره نزدیک به آن به وجود میآید.
با این حال، چون اثر گرانشی سیاره سبکی مثل پروکسیما d بسیار کوچک است، معمولا از روش سرعت شعاعی فقط برای کشف سیارههای بزرگتر استفاده میشد. با این حال، این اکتشاف نشان داد که میتوان از این تکنیک برای شناسایی شمار بیشتری از سیارههای کوچک استفاده کرد، سیارههایی که بیشترین شباهت را به زمین دارند و میتوانند میزبان حیات باشند.
