در مطالعه جدیدی که در «Nature Plants» به چاپ رسید، دانشمندان باغهای گیاهشناسی نشان دادند 1044 گونه گیاهی کمتر شناخته شده در دنیا وجود دارند که میتوانند با کمبود ویتامین – به خصوص ویتامین ب – مقابله کنند.
ویتامین ب در اشکال مختلف به تجزیه و آزاد شدن انرژی از غذا در بدن کمک میکند. وظیفه دیگر این ویتامین، حفظ سلامت سیستم عصبی است. متاسفانه اکثر افراد در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه با کمبود ویتامین ب مواجه هستند.
محققان برای شناخت این گیاهان، دادههای محتوای ویتامین ب را جمعآوری کردند و با مشخصات تغذیهای گیاهان مختلف تطبیق دادند. آنها با علم به این نکته که گونههای گیاهی همخانواده ارزش غذایی مشابهی نیز دارند، تلاش کردند تا ارزش غذایی بیش از شش هزار گونه گیاهی ثبت شده در سراسر جهان را تعیین کنند.
یافتههای آنها نشان میدهد که تقریبا هزار گونه گیاهی منابع بالقوه پنج نوع از ویتامینهای گروه ب هستند: ب1، ب2، ب3، ب5 و ب9. متاسفانه 63 مورد از این گیاهان در محیط طبیعی خود در معرض خطر انقراض هستند.
آینده غذایی انسان و بحران کمبود ویتامین
«آوف کنتل» محقق دکترا از دپارتمان علوم زیستی «امپریال کالج» لندن و نویسنده اصلی مقاله گفت: « ما باید توجه بیشتری به توانایی باورنکردنی گیاهان در تامین ویتامینهای مورد نیاز بدن داشته باشیم. باید تلاش کنیم این منابع ارزشمند را برای نسلهای آینده نیز حفظ کنیم.»
دکتر «ساموئل پیرونون» محقق تیم نظارت بر اکوسیستم و نویسنده دیگر این مقاله میگوید: « بیش از دو میلیارد نفر از افراد جهان از سوءتغذیه رنج میبرند. بنابراین اطلاع از خاصیت گیاهانی که در اطراف ما هستند، بسیار مهم است. امروزه تعداد افرادی که به استفاده از گیاهان طبیعی به عنوان دارویی برای پیشگیری از بیماریها روی میآورند، بسیار کم است. ما در این مطالعه نشان دادیم که چگونه با افزایش دانش خود از تنوع گیاهی و خواص هر یک، میتوانیم ضروریترین نیاز بدن را به راحتی تامین کنیم. به عنوان مثال، جو دوسر یک منبع بسیار عالی برای ویتامین ب1 است. جو دو سر گونه اتیوپی نیز میتواند یک غذای سنتی و غنی از نظر ویتامینها برای بدن باشد.»
از جمله دیگر گیاهان ذکر شده در این مقاله میتوان به دانههای «بائوباب» – نماد بومی ماداگاسکار – اشاره کرد. «Secale Africanum» نیز نوعی گیاه وحشی است که در جنوب غربی آفریقا رشد میکند. چرای بیرویه دامها در سالهای اخیر سبب کاهش چشمگیر این گیاه شده است.
کنتل در پایان گفت: « برای استفاده از این گیاهان، ابتدا لازم است به میزان فراوانی آنها در هر محیط توجه کنیم و سپس دانش سنتی در نحوه استفاده از آن را بیاموزیم.»
