فرهاد عشوندی: سید ابراهیم رییسی و تیم همراهان در چین چه کرده اند؟ آنچه از دل اعلام برنامه های دیدارها اخبار رسانه ای شده بر می آید ، دیدارهایی رسمی در زمینه توسعه همکاری ها و اجرایی شدن طرح توسعه راهبردی ۲۵ ساله همکاری ها با چین است که باید منجر به سرمایه گذاری این کشور شرق دور و متحد استراتژیک در توسعه تاسیسات زیرساختی باشد. یکی از این راهبردها می توانست تقویت ناوگان هوایی ایران به عنوان کوریدور مهم شرق به غرب باشد. اما بر اساس آنچه منتشر شده به نظر نمی رسد سیاستی در این زمینه در دستور مذاکرات دو طرف بوده باشد و حضور چین در صنعت خودرو و ساخت و ساز انگار در اولویت بوده در سوی مقابل هم فروش نفت. آنچه در ویدیوی ابتدای مطلب می بینید درباره کارخانه و ایده بلندپروازانه چین به عنوان یک ابرقدرت جهانی برای ساخت هواپیمای مسافربری داخلی است. گزارشی که حجم سرمایه گزاری و چالش های چین را پس از رسیدن کوماک به تولید انبوه نشان می دهد. هواپیمایی که اگرچه انبوه سازی آن آغاز شده اما همچنان در تعامل با قطعه سازان بزرگ دنیای غرب از خود بویینگ و ایرباس تا جنرال موتورز همکاری می کند. رییسی که تاکید بر ساخت هواپیماهای ایرانی دارد شاید با بررسی دقیق این شرکت هواپیماسازی می توانست از تجربیات شرکای چینی بهره بگیرد.
چرا هواپیما مهم است؟
آنچه از دل توافقات آنی بر می آید توسعه فروش نفت به چین و یا تهاتر آن با این هم پیمان استراتژیک بوده است و گفته های غیر رسمی چون پیشنهاد برای دعوت از چینی ها در اجرا و عملیاتی سازی ساخت پروژه ۴ میلیون مسکن و یا صادرات محصولات کشاورزی به این کشور پهناور و البته پر جمعیت و …
بحث هایی درباره توسعه صنعت فیلترینگ و خرید تکنولوژی برای توسعه پیام رسان ها نیز از دیگر بحث هایی بوده که درباره آنها صحبت به میان آمده. سید ابراهیم رییسی غیر از دیدار با تجار چینی و ایرانیان حاضر در این کشور دیداری از مجلسی در چین و همچنین دانشگاه ملی پکن داشته که از خبرسازترین بخش های سفر او به چین بوده است اما در میان همه این دیدارها شاید با توجه به حضور وزیر راه در کنار او ، یکی از مهمترین ملاقات هایی که می شد برای رییس دولت در این سفر استراتژیک برنامه ریزی کرد ، راهی برای برون رفت از بن بست فعلی صنعت حمل و نقل هوایی کشور بود.
بر اساس گفته محمد محمدی بخش ، رییس سازمان هواپیمایی کشور ، از ۵۵۰ هواپیمای مورد نیاز کشور برای حمل و نقل هوایی کشور ، در حال حاضر کمتر از ۳۰۰ هواپیمای قابل پرواز در خطوط هوایی داریم. تعداد بسیاری از هواپیماهای خطوط هوایی به دلیل سن بالای ناوگان از رده خارج شده اند و جنگ روسیه با اوکراین هم یکی از مهمترین کوریدورهای واردات هواپیماهای دست دوم جدید به خطوط هوایی کشورمان را با چالش روبرو کرده است.
در این شرایط و درحالی که رییسی در تابستان سالی که رو به پایان است پس از دیدارش از کارخانه هواپیماسازی هسا در اصفهان یکی از کارویژه های دولتش را حمایت از ساخت و پرواز هواپیماهای مسافربری ایرانی در آینده نزدیک اعلام کرد و حالا دوباره رییس سازمان هواپیمایی از به روز رسانی هواپیمای ایران ۱۴۰ نه چندان خوشنام و پرواز پلتفرم به روز رسانی شده ترابری آن در روزهای پیش رو تا پایان سال سخن می گوید ، همچنان یکی از بزرگترین دغدغه های دولت بر اساس قول های داده شده ساخت هواپیماهای مسافر بری ۷۲ نفره است . هواپیماهایی که حداقل تا امروز درباره نوع موتور ، فرمت بدنه و دیگر جزییات شان اطلاعاتی داده نشده اما اگر قرار بر توسعه همین پلتفرم موجود ایران ۱۴۰ باشد ، با توجه به ایرادهای ساختاری در این مدل و ناهمگونی این پرواز با شرایط اقلیمی ایران ، به ثمر نشستنش با تردید های جدی روبروست.
چینی ها برای کوماک چه کردند؟
فرصت حضور در چین با توجه به تجربه بازدید از کارخانه هلی کوپتر سازی در تارتارستان که به گفته شخص سید ابراهیم رییسی از بهترین شرکت های هلی کوپتر سازی دنیاست و البته بازدید از امکانات کارخانه هواپیماسازی هسای اصفهان ، بی تردید فرصت مناسبی بود تا از بزرگترین دستاورد جدید دولت چین بازدید کند. کارخانه هوا پیما سازی «کو ماک» که حالا دیگر مدل تجاری پرواز های مسافری اش وارد چرخه تولید تجاری شده است. چین حالا یکی از معدود کشورهای دنیاست که توان ساخت هواپیماهای مسافربری را دارد آن هم با گنجایش ۱۶۰ نفری . با موتوری به روز که برایش بیش از یک دهه تلاش کرده است.
این کارخانه فرصت مناسبی بود برای بازدید. یا حتی اگر به دلیل فاصله مکانی از پکن امکان بازدید رسمی نبود می شد با یک دیدار حضوری با تکنیسین ها و مدیرانش ، درباره راه های انتقال تجربه برای ساخت هواپیمایی که توان و کیفیت پرواز داشته باشد سخن گفت.
از اینکه چین در دل چالش ها با آمریکا چرا در ساخت و بهره برداری هواپیماهای مسافربری اش پیمان های همکاری مشترک توسعه ای با ایرباس و بویینگ داشته است؟
بی تردید یکی از بزرگترین دستاوردهای عینی برجام برای مردم در همان دوران کوتاه ورود همان چند فروند هواپیمای برجامی اولیه بود که یکی از آنها همان هواپیمایی است که سید ابراهیم رییسی و هیات همراه را به چین برد و برگرداند. اگرچه حالا قیمت بلیت های هواپیما این قدر لاکچری شده که از سفره بخش بزرگی از مردم حذف شده اما همچنان داشتن ناوگان مسافری به روز شده حتی با مدل هواپیماهای نوو استاندارد چینی بهتر از پرواز با هواپیماهایی ست که سال های امن دوره پروازی شان به پایان رسیده یا دارد به پایان می رسد.
بیشتر بخوانید:
این روش های عجیب و غریب برای پیش بینی زلزله!
رازگشایی از یک واقعیت علمی درباره درختان جنگل!
فیلم | پشت پرده ویدیوی جنجالی «مزرعه نوزاد انسان»!
ملاقات با آقای دونگ فنگ
بازدید از چنین کارخانه ای و آشنایی با مسیر رفته در راه رسیدن به ساخت هواپیما توسط دونگ فنگ که تجربه کار در فعالیت های فضایی را دارد ، بخشی از دولت چین بوده در وزارت صنعت این کشور و البته یک مهندس دانش آموخته از دانشگاه پلی تکنیک چین است. مردی که از سال ۲۰۱۷ تا امروز رییس کارخانه جات کوماک شده و همزمان توانسته دئو فرمت کوچک زیر ۱۰۰ نفره و پلتفرم ۱۶۸ نفره از این هواپیما را به بهره برداری صنحتی برساند و حالا در پی ساخت هواپیماهای ۳۰۰ نفره است. هواپیماهایی که مثل ایران ۱۴۰ ما با تکنولوژی موتوری سال ۱۹۸۰ ساخته نمی شوند و قابلیت های روز موتورهای جت دنیا را دارند. با شرکت های بزرگ موتورسازی هواپیما در دنیا در ارتباط هستند. اگرچه نخبگان ایرانی در سال های گذشته نشان داده اند توانایی ساخت بهترین ها را دارند اما در مسئله مهمی چون ساخت هواپیمای مسافربری در تمام دنیا این ارتباط علمی به صورت مداوم باید وجود داشته باشد و حالا که اگر به دلیل فشار تحریم ها ، امکان دسترسی برای مان کمتر است و مثل صنعت خودروسازی در چین با محصولات متفرقه بسیار روبرو نیستیم ، می شود این بهره گیری از تجربه شرق را که خودش در تعامل با بویینگ و ایرباس آن را به پیش می برد ، به کشور منتقل کرد. کوماک البته همان کاری را می کند که دقیقا شرکت هواپیماساز سرشناس سوخوی روسیه هم درباره هواپیماهای مسافربری ۱۰۰ نفره خود در حال انجامش است . به همین دلیل ملاقات با این مهندس سیاست مدار و استفاده از تجربیات او برای رییسی و تیم همراه می توانست حداقل دارای این تجربه و نگاه به واقعیت شود که چطور این شرکت در یک بازه کوتاه از زمان ورود به بازار تجاری توانسته خارج از تعهدات داخلی صاحب ثبت نزدیک به هزار سفارش برای تولید هواپیما از دیگر خطوط هوایی دنیا شود .
فرصت سوخته برجام
همین چندی قبل اعلام شده بود که در صورت تداوم برجام در یک بازه ده ساله قرارداد تحویل ۲۰۰ فروند هواپیما با ایران منعقد شده بود که چالش صنعت هوایی کشور را به کلی بر طرف می کرد. اتفاقی که به سرانجام نرسید و هنوز هم رییس سازمان هواپیمایی یکی از سه نقشه راهش را احتمال کشایش در برجام و امکان بهره مندی از این فرصت برای بازاحیای قراردادهای قبلی می داند اما تا آن زمان اگر سیاست ایران گام برداشتن به سوی ساخت پلتفرم داخلی است ، باید در خاطر داشته باشد که چنین مسیری نیاز به بالاترین سطح تجربه ، دقت و کیفیت را دارد. برای همین شاید یکی از ضروی ترین بخش هایی که باید به سفر آقای رییسی افزوده می شد احتمالا ملاقات با صاحبان این کارخانه هواپیماسازی بود.
۴۱۴۱
