چین نخستین رآکتور توریمی دنیا را در بیابان گبی راهاندازی کرد

چین نخستین رآکتور توریمی دنیا را در بیابان گبی راهاندازی کرد
چند ماه پس از انتشار تصاویری ماهوارهای که از احداث تأسیسات عظیم همجوشی هستهای در استان سیچوان در چین خبر میدادند، اکنون این کشور با افشای دستاوردی مهم در حوزهی شکافت هستهای، دوباره نگاهها را به خود معطوف کرده است.
پژوهشگران آکادمی علوم چین در نشستی غیرعلنی اعلام کردند که موفق به راهاندازی رآکتور هستهای با سوخت توریم پیشرفته در بیابان گبی شدهاند. بهگزارش ساوث چاینا مورنینگ پست، این رآکتور از ژوئن سال گذشته با توان کامل فعالیت داشته است. اخیراً، تیم پژوهشی در طی اقدامی بیسابقه و برای اولین بار در جهان، رآکتور را حین فعالیت دوباره سوختگذاری کرد. چنین رویدادی تاکنون در جهان بیسابقه بوده است.
ویژگی برجستهی رآکتور، استفاده از توریم بهعنوان سوخت اصلی است. بهگفتهی انجمن جهانی هستهای، توریم در مقایسه با اورانیوم فراوانتر است، راحتتر بهدست میآید و از همه مهمتر، برای تولید تسلیحات هستهای کاربرد کمتری دارد. همین ویژگیها، توریم را به گزینهای ایمنتر و آیندهنگرانهتر برای تأمین انرژی هستهای تبدیل کردهاند.
- رآکتور هستهای جدید چین دربرابر ذوبشدن بهطور کامل مقاوم است31 تیر 03
مطالعه ‘2
- خورشید مصنوعی چین با حفظ جریان پلاسما بهمدت هزار ثانیه رکوردشکنی کرد3 بهمن 03
مطالعه ‘3
- بخش خصوصی در آستانه انقلاب انرژی؛ آیا ۲۰۲۵ سال همجوشی هستهای است؟8 بهمن 03
مطالعه ‘4
نمونهی ساختهشده در گبی، رآکتور تحقیقاتی کوچک با ظرفیت دو مگاوات است که در آن، برخلاف رآکتورهای متداول، از نمک مذاب بهعنوان حامل سوخت و مادهی خنککننده استفاده میشود. برخلاف سامانههای رایج که از آب برای خنکسازی استفاده میکنند، فناوری رآکتور نمک گداخته (MSR) میتواند بار حرارتی بیشتری را در فشار پایینتر منتقل کند و در نتیجه، خطر بروز حادثه را کاهش دهد.
طراحی این نوع رآکتورها بهگونهای است که خطر ذوب شدن سوخت عملاً از میان برداشته شده؛ زیرا سوخت از همان ابتدا بهصورت مایع مورد استفاده قرار میگیرد و در صورت نشت، بهجای انفجار، بهآرامی سرد شده و در محل نشت جامد میشود.
فناوری رآکتور نمک گداخته خطر بروز حادثه را کاهش دهد
تحقیقات دولت ایالات متحده دربارهی رآکتور نمک گداخته، همین ویژگی را مزیتی مهم توصیف میکند. در صورت ترکیدگی یک لوله یا مخزن، سوخت مذاب بهگونهای پخش میشود که سطح تماس آن با محیط افزایش یافته و سریعتر خنک شود تا در نهایت به حالت جامد و ایمن بازگردد. در مقایسه با حوادثی مانند چرنوبیل که با انفجار بخار همراه بودند، این سامانه رفتاری بسیار پیشبینیپذیر و آرام دارد؛ بیشتر شبیه گدازهای است که از دامنهی کوه به پایین میلغزد و در تماس با هوا، به سنگ تبدیل میشود.
اگرچه امروزه فناوری رآکتور نمک گداخته نوظهور بهنظر میرسد، در واقع سابقهای تاریخی دارد. در دهههای ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی، ارتش آمریکا در تلاش برای توسعهی بمبافکنهای رادارگریز با پیشرانهی هستهای، نزدیک به یک میلیارد دلار روی این فناوری سرمایهگذاری کرد. بااینحال، کنگره در سال ۱۹۶۱ پروژه را متوقف کرد و مسیر اصلی را بهسمت اورانیوم تغییر داد، سوختی که در اهداف نظامی کاربردهای گستردهتری داشت.
بعدها، بخش چشمگیری از اطلاعات پژوهشی مربوط به آن دوره بهصورت عمومی منتشر شد. این دادهها اکنون بنیان علمی پروژهی جدید در صحرای گبی را شکل دادهاند. شو هونگجی، دانشمند ارشد پروژه، میگوید: «آمریکا تحقیقاتش را در دسترس عموم گذاشت و منتظر جانشینی لایق ماند. گاهی خرگوشها اشتباه میکنند یا تنبل میشوند. آنوقت است که لاکپشت فرصت را غنیمت میشمارد.»