چه موقع باید اسفنج آشپزخانه را دور بیندازیم؟

از اسفنج‌ها برای شستن ظروفی که در آن‌ها غذا می‌خوریم، استفاده می‌کنیم، اما اسفنج آشپزخانه محیطی مرطوب و پر از خرده‌ریز غذاها است و شرایط مناسبی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کند. آیا بهتر است به جای آن از برس شستشو استفاده کنید؟

بسیاری از گونه‌های باکتری می‌دانند چگونه خود را با شرایط سخت تطبیق دهند. برخی در اعماق پوسته زمین یا درون چشمه‌های آتشفشانی جوشان زندگی می‌کنند و برخی دیگر حتی توندراهای منجمد را خانه خود می‌دانند. اما اگر از بیشتر باکتری‌ها بپرسید که واقعاً کجا دوست دارند زندگی کنند، احتمالاً اسفنج آشپزخانه در صدر فهرست آن‌ها قرار خواهد گرفت.

بله، همان ابزاری که برای تمیز کردن بشقاب‌ها و لیوان‌های‌مان از آن استفاده می‌کنیم، پر از حیات میکروبی است. اسفنج‌ها بهشت باکتری‌ها هستند. آنها گرم، مرطوب و پر از تکه‌های غذا هستند که میکروب‌ها می‌توانند از آن تغذیه کنند.

در سال ۲۰۱۷، مارکوس اگرت، میکروب‌شناس دانشگاه فورت‌وانگن آلمان داده‌های جدیدی را درباره  میکروبیوم باکتریایی اسفنج‌های آشپزخانه استفاده‌شده منتشر کرد. او ۳۶۲ گونه میکروب را در این اسفنج‌ها شناسایی کرده بود. در برخی نواحی، تراکم باکتری‌ها به ۵۴ میلیارد باکتری در هر سانتیمتر مربع می‌رسید. اگرت می‌گوید: «این مقدار بسیار زیاد و مشابه فراوانی باکتری‌هایی است که در نمونه مدفوع انسان پیدا می‌کنید.»

پژوهشگران متوجه شدند وجود حفره‌های با اندازه‌های مختلف در اسفنج‌های آشپزخانه برای رشد باکتری‌ها خیلی مهم است. این موضوع منطقی است، چون برخی از باکتری‌ها دوست دارند به تنهایی رشد کنند، درحالی‌که برخی دیگر به همراهی باکتری‌های دیگر نیاز دارند. درون اسفنج، به دلیل داشتن ساختارها و فضاهای مختلف، شرایط خوبی برای رشد هر دو نوع میکروب مهیا است.

اسفنج‌ها خانه‌های خوبی برای باکتری‌ها هستند، اما لزوما به این معنا نیست که آن‌ها برای سلامتی ما خطر دارند. باکتری‌ها همه جا هستند: روی پوست ما، در خاک و حتی در هوای اطراف‌مان. همه باکتری‌ها مضر نیستند و بسیاری از آن‌ها کارهای مفیدی انجام می‌دهند. پس سؤال مهم این است که آیا باکتری‌های داخل اسفنج‌ها واقعاً برای ما خطرناک هستند؟