هوش مصنوعی، نابودگر یا نجات‌دهنده؟ سخنان خواندنی مدیرعامل گوگل در مصاحبه‌ای جدید

سوندار پیچای، مدیرعامل گوگل، در گفت‌وگویی جذاب و بی‌پرده درباره‌ی آینده‌ی هوش مصنوعی، از تحولات سریع، ترس‌ها و امیدهای مرتبط با AGI (هوش جامع مصنوعی) و ASI (هوش مصنوعی فرابشری) سخن گفت. او می‌گوید اگرچه نمی‌توان به‌طور دقیق زمانی برای رسیدن به AGI تعیین کرد، اما تا سال ۲۰۳۰ پیشرفت‌های شگرفی در این حوزه خواهیم دید؛ پیشرفت‌هایی که جامعه‌ی جهانی را ناگزیر از مواجهه با پیامدهای مثبت و منفی آن می‌کند.

پیچای اصطلاح AJI یا هوش مصنوعی ناهمگون را مطرح می‌کند که بین وضعیت فعلی مدل‌ها و هدف نهایی یعنی AGI قرار دارد. به‌گفته‌ی مدیرعامل گوگل، این مرحله‌ی گذار با پیشرفت‌های چشمگیر همراه خواهد بود اما همچنان ناپایداری‌ها و خطاهای آشکاری مثل اشتباهات عددی و درک‌نکردن مفاهیم ساده در مدل‌ها دیده می‌شود.

پیچای از خاطرات خود در اوایل دهه‌ی ۲۰۱۰، زمانی که گوگل هنوز دیپ‌مایند را تصاحب نکرده بود و شبکه‌های عصبی تازه می‌توانستند تصویر یک گربه را تشخیص دهند یاد می‌کند. او تأکید دارد که در آن دوران، صحبت از تحقق AGI طی ۲۰ سال آینده بود، اما حالا با وجود تمام پیشرفت‌ها، احتمال رسیدن به هوش جامع مصنوعی تا سال ۲۰۳۰ را کم می‌داند و زمان بیشتری را برای تحقق آن لازم می‌بیند.

مدیرعامل گوگل در مصاحبه‌ی خود به نقش حیاتی رابط کاربری نیز اشاره کرد. پیچای می‌گوید پیروزی در رقابت هوش مصنوعی می‌تواند فقط با ارائه‌ی رابط کاربری مناسب رقم بخورد. او باور دارد که مدل‌های امروزی نه‌تنها چند‌وجهی هستند، بلکه توانایی خلق رابط‌های کاربری بهینه و متناسب با علایق کاربران را نیز دارند؛ موضوعی که می‌تواند نحوه‌ی تعامل ما با هوش مصنوعی را کاملاً متحول کند.

در ادامه‌ی گفت‌وگوی پیچای، بحث‌های فلسفی‌تر ازجمله احتمال نابودی تمدن بشری توسط ASI نیز مطرح شد؛ موضوعی که با عنوان P(doom) شناخته می‌شود. پیچای در پاسخ به این دغدغه، احتمال وقوع چنین فاجعه‌ای را ۱۰ درصد می‌داند اما تأکید می‌کند که اگر خطر موردبحث جدی شود، بشر متحد خواهد شد تا جلوی آن را بگیرد. او خوشبین است که انسان‌ها می‌توانند در برابر چنین تهدیدهایی واکنش مناسب نشان دهند.

نکته‌ی تأمل‌برانگیز دیگر در صحبت‌های پیچای، مقایسه‌ی سناریوهای مختلف با و بدون حضور هوش مصنوعی است. او باور دارد که در بسیاری از موارد، هوش مصنوعی می‌تواند نجات‌دهنده‌ی بشر باشد، زیرا جوامع می‌توانند با کمک آن هوشمندتر، مهربان‌تر و کارآمدتر عمل کنند. به عقیده‌ی مدیرعامل گوگل، کاهش محدودیت منابع و رفع نابرابری‌ها با استفاده از هوش مصنوعی، می‌تواند به کاهش درگیری‌های نظامی و تنش‌های سیاسی نیز منجر شود.

در نهایت، پیچای از همه دعوت می‌کند به جای تمرکز بیش از حد روی تعاریف، به پیامدها و مسئولیت‌های بزرگ‌تری فکر کنند که با پیشرفت‌های آتی در عرصه‌ی هوش مصنوعی روبه‌رو خواهیم شد؛ پیامدهایی که می‌توانند آینده‌ی تمدن بشر را برای همیشه تغییر دهند.