ماه‌گرفتگی در زمین، خورشیدگرفتگی در ماه؛ ماه‌نشین بلو گوست تصاویر بی‌سابقه از کسوف ثبت کرد
ماه‌گرفتگی در زمین، خورشیدگرفتگی در ماه؛ ماه‌نشین بلو گوست تصاویر بی‌سابقه از کسوف ثبت کرد
روز پنجشنبه، ماه‌گرفتگی کامل موجب شد که بخش‌هایی از جهان ازجمله آمریکای شمالی و جنوبی ماه بتوانند «ماه خونین» اگر فرصت تماشای این رویداد را از دست دادید، نگران نباشید؛ زیرا فضاپیمای بلو گوست (Blue Ghost) از شرکت فایرفلای اروسپیس (Firefly Aerospace) این رویداد را از روی ماه ثبت کرده است.
ماه‌نشین بلو گوست در میان وظایف علمی خود روی نزدیک‌ترین همسایه ی نجومی ما، زمانی را برای ثبت تصویر خیره‌کننده‌ی زیر از ماه‌گرفتگی یا به عبارت بهتر، خورشیدگرفتگی اختصاص داد. در حالی که ناظران زمینی سایه‌ی زمین را که روی سطح ماه می‌افتاد مشاهده کردند، بلو گوست در واقع خورشیدگرفتگی یا پنهان‌شدن خورشید پشت زمین را تجربه کرد.
ماه‌گرفتگی زمانی رخ می‌دهد که زمین مستقیماً از بین خورشید و ماه عبور می‌کند و سایه‌ی خود را بر سطح ماه می‌اندازد. این رویداد فقط در طول ماه کامل می‌تواند اتفاق بیفتد؛ زمانی که خورشید، زمین و ماه کاملاً در یک راستا قرار بگیرند که در نجوم به آن سیزیجی گفته می‌شود.
در طول ماه‌گرفتگی کامل، ماه اغلب رنگ نارنجی مایل به قرمز یا گاهی قهوه‌ای به خود می‌گیرد. این تغییر رنگ به دلیل پراکندگی و شکست نور خورشید در جو زمین رخ می‌دهد که باعث می‌شود فقط طول موج‌های بلندتر نور (مانند نور قرمز) به سطح ماه برسند. بر‌خلاف خورشیدگرفتگی که فقط در ناحیه‌ی محدودی قابل‌مشاهده است، ماه‌گرفتگی را می‌توان از هر نقطه‌ای از زمین که ماه بالای افق باشد، بدون نیاز به تجهیزات خاص و بدون خطر برای چشم مشاهده کرد.
جدیدترین ماه‌گرفتگی در روزهای پنجشنبه شب (۲۳ اسفند) و صبح جمعه (۲۴ اسفند) رخ داد و از مناطقی مانند غرب آفریقا، اروپای غربی، آمریکا، شرق استرالیا، نیوزیلند، شمال ژاپن و شرق روسیه قابل‌مشاهده بود.
ماه زیر پای بخش خصوصی؛ فضاپیمای بلو گوست با موفقیت روی ماه فرود آمد13 روز پیشمطالعه ‘4
- تصویر شگفت‌انگیز از ماه؛ فضاپیمای بلو گوست لحظه طلوع خورشید را ثبت کرد11 روز پیش
مطالعه ‘3
- مرگ زودهنگام آتنا؛ ماه‌نشین بدشانس اینتوئتیو ماشینز دراثر واژگونی روی ماه از کار افتاد7 روز پیش
مطالعه ‘3
ماه‌نشین بلو گوست در سپتامبر ۲۰۲۴ توسط موشک فالکون ۹ شرکت اسپیس ایکس از پایگاه نیروی فضایی کیپ کاناورال در فلوریدا به سمت ماه پرتاب شد. این کاوشگر توسط شرکت فایرفلای اروسپیس و در چارچوب برنامه‌ی خدمات تجاری باربری به ماه ناسا (CLPS) ساخته شد. نام بلو گوست از گونه‌ی کمیاب کرم شب‌تابی به نام Phausis reticulata به خاطر درخشش آبی متمایزش الهام گرفته شده است.
اگرچه ماه‌گرفتگی پدیده‌ی نجومی نسبتاً رایجی است، زاویه‌ی دید کاوشگر بلوگوست کاملاً منحصر‌به‌فرد بود. از دید بلوگوست، ماه‌گرفتگی به‌جای ماه‌گرفتگی عادی، به شکل خورشیدگرفتگی دیده شد. تنها تفاوت این بود که در این خورشیدگرفتگی، به‌جای ماه، زمین نور خورشید را مسدود می‌کرد.
تصویری که بلو گوست ثبت کرده، پدیده‌ای معروف به اثر حلقه‌ی الماس را نشان می‌دهد، که یکی از تماشایی‌ترین لحظات در یک خورشیدگرفتگی کامل محسوب می‌شود. این اثر دقیقاً لحظاتی قبل و بعد از رسیدن به تاریکی کامل رخ می‌دهد و شبیه به انگشتری درخشان به نظر می‌رسد؛ زیرا بخش کوچکی از فوتوسفر درخشان خورشید هنوز قابل‌مشاهده است، در حالی که بقیه‌ی قرص خورشید توسط زمین (و معمولاً در خورشیدگرفتگی‌های عادی، توسط ماه) پوشیده شده است. در این حالت، تاج خورشیدی همچون حلقه‌ای نورانی در اطراف سایه‌نمای زمین ظاهر می‌شود.
تصویر دیگری که توسط تیم ماموریت بلوگوست منتشر شده، بخش‌هایی از صفحه‌ی خورشیدی فضاپیما را نیز نشان می‌دهد که در آن انعکاس بخشی از فضاپیما به چشم می‌خورد، در حالی که اثر حلقه‌ی الماس در پس‌زمینه‌ی آسمان تاریک می‌درخشد. این اولین باری است که فضاپیمایی از سطح ماه چنین چشم‌اندازی را از یک ماه‌گرفتگی ثبت می‌کند.
