اقامت ۳۷ روزه موش‌ها در فضا بلایی ناگوار بر سر آن‌ها آورد
اقامت ۳۷ روزه موش‌ها در فضا بلایی ناگوار بر سر آن‌ها آورد
«فضا خشن است» و بدن انسان هنوز با حضور در فضا کنار نیامده؛ این جمله‌ها بارها از زبان دانشمندان شنیده شده و توسط فضانوردان نیز تأیید شده‌اند. بدن انسان برای زندگی روی زمین شکل گرفته است. در زمین، گرانش نقش مهمی در شکل‌دهی به عملکردهای زیستی ایفا می‌کند.
اما وقتی نیروی همیشگی از معادله حذف می‌شود، تعادل فیزیولوژیکی بدن نیز به‌هم می‌ریزد. یکی از پیامدهای مهم این تغییر، کاهش تدریجی توده‌ی استخوانی است؛ پدیده‌ای نگران‌کننده که سلامت فضانوردان را در سفرهای طولانی‌مدت تهدید می‌کند.
برآوردهای ناسا نشان می‌دهد که در هر ماه زندگی در فضا، چگالی استخوان‌هایی که وزن بدن را تحمل می‌کنند، حداقل یک درصد کاهش می‌یابد. این میزان فراتر از آن چیزی است که در روند طبیعی پیرشدن یا کم‌تحرکی روی زمین دیده می‌شود.
هم‌زمان، عضلات نیز به‌سرعت دچار تحلیل می‌شوند؛ به‌طوری‌که در کمتر از دو هفته، حدود ۲۰ درصد از توده‌ی عضلانی از دست می‌رود. برای طراحی مأموریت‌هایی که سلامت فضانوردان را حفظ کند، چه در مدار زمین و چه در مسیرهایی بلندپروازانه‌تر مانند ماه یا مریخ، شناختی عمیق‌تر از این سازوکار ضروری است.
عامل اصلی تحلیل استخوان‌ها و عضلات در فضا ریزگرانش است
در پژوهشی تازه که توسط ناسا انجام شد، گروهی از موش‌های ماده به مدت ۳۷ روز برای بررسی سازوکار بدن در فضا، در ایستگاه فضایی بین‌المللی زندگی کردند. رشد استخوان‌های آن‌ها زیر نظر گرفته و سپس، با دو گروه دیگر روی زمین مقایسه شد: گروه اول در شرایط عادی آزمایشگاهی و گروه دوم در محیطی شبیه‌سازی‌شده از ایستگاه فضایی. مقایسه به پژوهشگران کمک کرد تا بتوانند اثرات مستقیم ریزگرانش را از دیگر عوامل محیطی جداسازی کنند.
پژوهش نشان داد که برخلاف تصورات اولیه، تحلیل استخوانی به‌صورت یکنواخت در بدن رخ نمی‌دهد. بخش‌هایی از اسکلت که فشار وزن بدن را تحمل می‌کنند (مانند استخوان ران) بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در عوض، بخش‌هایی مانند ستون فقرات که بیشتر با حرکت و انقباض عضلانی مرتبط هستند، تغییرات کمتری نشان دادند.
