هوش مصنوعی با شکست دادن انسانها در همه چیز از شطرنج و «گو»(Go) گرفته تا «استارکرفت»(StarCraft) و «گرن توریسمو»(Gran Turismo)، مهارت خود را در بازی افزایش داده و قهرمانان جهان را در ورزشهای واقعی شکست داده است.
جدیدترین انسانهایی که حس شکست خوردن از هوش مصنوعی را تجربه کردهاند، سه خلبان متخصص پهپاد هستند و از الگوریتمی شکست خوردند که یاد گرفته بود پهپاد را در مسیر مسابقه سهبعدی با سرعت سرسامآور و بدون تصادف به پرواز درآورد یا حداقل زیاد تصادف نکند.
الگوریتم «سوئیفت ایآی»(Swift AI) که توسط پژوهشگران «دانشگاه زوریخ» ابداع شده است، در ۱۵ مسابقه از ۲۵ مسابقه در برابر قهرمانان جهان پیروز شد و سریعترین دور را در مسیری ثبت کرد که در آن پهپادها به سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت میرسند.
«الیا کافمن»(Elia Kaufmann) از پژوهشگران پروژه سوئیفت گفت: این اولین باری است که یک ربات مجهز به هوش مصنوعی، قهرمانان انسان را در یک ورزش فیزیکی واقعی که برای انسان و توسط انسان طراحی شده است، شکست میدهد.
این مسابقه شامل پرواز یک پهپاد در یک مسیر پر از دروازههایی است که برای جلوگیری از تصادف باید به صورت بینقص از آنها عبور کرد. خلبانان، مسیر را در ویدیوی ارسالی از دوربین نصب شده روی پهپاد مشاهده میکنند.
کافمن و همکارانش، مجموعهای از مسابقات را بین سوئیفت و «توماس بیتماتا»(Thomas Bitmatta)، «ماروین شاپر»(Marvin Schäpper) و «الکس وانور»(Alex Vanover) سه قهرمان مسابقه پهپادها برگزار کردند. خلبانان انسان پیش از مسابقه، یک هفته فرصت داشتند تا تمرین کنند. این در حالی بود که سوئیفت در یک محیط شبیهسازیشده با یک نسخه مجازی از مسابقات آموزش دید.
سوئیفت از روشی به نام یادگیری تقویتی عمیق برای یافتن دستورات بهینه استفاده کرد. از آنجا که این روش بر آزمون و خطا متکی است، پهپاد صدها بار در تمرین سقوط کرد اما چون این یک شبیهسازی بود، پژوهشگران به سادگی میتوانستند فرآیند را از سر بگیرند.
سوئیفت در طول مسابقه، ویدئویی را از دوربین پهپاد به یک شبکه عصبی ارسال میکرد تا دروازههای مسابقه را تشخیص دهد. این اطلاعات با خوانشهای یک حسگر ترکیب شدند تا موقعیت، جهتیابی و سرعت پهپاد را تخمین بزنند. سپس، این تخمینها به شبکه عصبی دوم داده شدند تا دستورات ارسالی به پهپاد را بررسی کند.
تجزیه و تحلیل مسابقات نشان داد که سوئیفت در آغاز مسابقه به طور مداوم سریعتر بوده و نسبت به خلبانهای انسان، مسیر را سریعتر دور زده است. سریعترین دور سویفت در ۱۷.۴۷ ثانیه انجام شد که نیم ثانیه سریعتر از خلبان انسان بود اما سوئیفت شکستناپذیر نبود. این الگوریتم در ۴۰ درصد از مسابقات خود در برابر انسانها شکست خورد و چندین بار سقوط کرد. به نظر میرسید که پهپاد نسبت به تغییرات محیطی مانند نور حساس است.
قهرمانان جهان، احساسات متفاوتی را نسبت به این مسابقات داشتند. بیتماتا گفت: این سرآغاز چیزی است که میتواند کل جهان را تغییر دهد. از سوی دیگر، من یک مسابقهدهنده هستم و نمیخواهم هیچ چیزی سریعتر از من باشد. مسابقه دادن با یک ماشین، احساس متفاوتی دارد زیرا میدانید که ماشین خسته نمیشود.
یک پیشرفت کلیدی این است که سوئیفت میتواند با چالشهای دنیای واقعی مانند آشفتگی آیرودینامیکی، تاری دوربین و تغییرات روشنایی کنار بیاید. این مشکلات میتوانند سیستمهایی را که سعی دارند یک مسیر از پیش محاسبهشده را دنبال کنند، سردرگم سازند. کافمن گفت که همین رویکرد میتواند به پهپادها برای جستجوی افراد در ساختمانهای در حال سوختن یا بازرسی کردن از سازههای بزرگ مانند کشتیها کمک کند.
ارتش علاقه شدیدی به پهپادهای مجهز به هوش مصنوعی دارد اما متقاعد نشده است که این فناوری، پیامدهای مهمی را برای جنگ داشته باشد. دکتر «الیوت وینتر»(Elliot Winter) مدرس ارشد حقوق بینالملل در دانشکده حقوق «دانشگاه نیوکاسل» گفت: ما باید مراقب باشیم که تصور نکنیم پیشرفتهایی از این دست میتوانند به راحتی در پهپادهای نظامی یا سیستمهای تسلیحاتی خودکار جا بگیرند و فرآیندهای حیاتی مانند هدفگیری را انجام دهند.
«آلن وینفیلد»(Alan Winfield) استاد اخلاق ربات گفت: اگرچه هوش مصنوعی کاربردهای نظامی اجتنابناپذیری دارد اما من مطمئن نیستم که نهایتا چگونه میتواند به نفع ارتش باشد. شاید تنها مزیت، داشتن گروهی از پهپادها باشد که هواپیما را از نزدیک دنبال میکنند.
کافمن نیز به همین ترتیب بدبین است. وی افزود: تقریبا همه پهپادها در میدانهای جنگ و در فضای باز مورد استفاده قرار میگیرند یا به عنوان شناساییکننده و سلاح علیه اهدافی که کند حرکت میکنند یا ثابت هستند، استفاده میشوند.
۵۸۵۸
